Turcja – moneta kolekcjonerska

20 lipca 2024 r. Turecka Mennica Państwowa (Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü) wyemitowała monetę kolekcjonerską 50. rocznica operacji pokojowej na Cyprze

lira tureckaTürk lirası
Symbol, skrót waluty: ₺ lub TL
Kod ISO 4217: TRY
Podjednostka – 1/100: kurusz – kr

15 lipca 1974 roku junta wojskowa rządząca w Grecji, w zmowie z grecko-cypryjskimi kolaborantami, dokonała na Cyprze zamachu stanu, chcąc obalić demokratycznie wybrany rząd. 20 lipca Turcja zaatakowała Cypr, gwałcąc międzynarodowy kodeks postępowania określony traktatami, których była sygnatariuszem. Pretekstem był pucz, a rzekomym celem – przywrócenie porządku konstytucyjnego na wyspie. Turcja zajęła 36,2% suwerennego terytorium Republiki, łamiąc zapisy Karty NZ oraz podstawowe normy prawa międzynarodowego. Turecka okupacja części Cypru trwa nadal, mimo oenzetowskich rezolucji wzywających do wycofania obcych wojsk z Cypru.

Inwazja i okupacja były tragiczne w skutkach: tysiące osób poniosło śmierć, ponad 180 tys. Greków cypryjskich zamieszkujących północną część Cypru – ponad jedna trzecia ówczesnej liczby ludności – została wysiedlona. Kolejne 20 tys. osób przebywających w zamkniętych enklawach na okupowanym terenie, wskutek zastraszania i pozbawienia fundamentalnych praw człowieka, opuściło swoje domostwa, by szukać schronienia w części Cypru administrowanej przez rząd. Ponadto, w ramach tureckiej polityki segregacji etnicznej, Turcy cypryjscy zostali zmuszeni przez Turcję i własnych przywódców do zamieszkania na terenach okupowanych. Około 1400 Greków cypryjskich – cywilów i wojskowych – nadal uważa się za osoby zaginione, a ich los jest nieznany. Polityka zasiedlania terenów okupowanych przybyszami z Turcji zmieniła demografię w takim stopniu, że liczba nielegalnych osadników przewyższa liczbę Turków cypryjskich prawie dwukrotnie. W wyniku inwazji Cypr utracił 70% najlepiej rozwiniętych gospodarczo terenów, a 30% ludności straciło pracę. Znaczna część dóbr kultury uległa zniszczeniu lub stała się celem aktów wandalizmu, wiele miejsc kultu religijnego sprofanowano. Powszechne potępienie tureckiej inwazji i wynikających z niej aktów agresji wobec Cypru znalazło odbicie w rezolucjach Zgromadzenia Ogólnego i Rady Bezpieczeństwa ONZ, rezolucjach wielu międzynarodowych organizacji oraz orzeczeniach sądów międzynarodowych. W dokumentach tych żąda się umożliwienia uchodźcom bezpiecznego powrotu do domów oraz wszczęcia poszukiwań osób zaginionych; wzywa się do poszanowania praw człowieka wszystkich Cypryjczyków oraz do poszanowania niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Cypru. Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał ponadto, że rząd Turcji jest odpowiedzialny za nagminne i systematyczne łamanie praw człowieka na Cyprze (więcej informacji: Ambasada Republiki Cypryjskiej w Warszawie – Kwestia Cypryjska).

W historiografii i propagandzie tureckiej oraz Cypru Północnego inwazja nazywana jest cypryjską operacją pokojową. Cypr Północny (tur. Kuzey Kıbrıs), oficjalnie Turecka Republika Cypru Północnego (tur. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, KKTC) – państwo częściowo uznawane na arenie międzynarodowej, zajmujące północną część azjatyckiej wyspy Cypr zamieszkiwaną przez ludność pochodzenia tureckiego. Republika obejmuje ok. 25% ludności i 36% terytorium wyspy. Jedynym państwem oficjalnie uznającym na arenie międzynarodowej Cypr Północny jest TurcjaOrganizacja Narodów Zjednoczonych uznaje to terytorium za obszar Cypru pod turecką okupacjąUnia Europejska konsekwentnie odmawia uznania Cypru Północnego i nazywa teren republiki obszarem Republiki Cypru pod turecką okupacją.

W kwietniu 2024 r. została wydana moneta 40. rocznica powstania Tureckiej Republiki Cypru Północnego

Seria:
Nazwa: Kıbrıs Barış Harekâtı’nın Ellinci Yıl Dönümü
Nominał: 20 lir tureckich
Metal/stop: Ag 925
Masa: 31,10 g – 1 oz – jedna uncja trojańska
Średnica: 38,61 mm
Stempel/jakość: oksydowana
Rant: frezowany
Mennica: Darphane – Mennica Turecka
Nakład: 3 000 sztuk
Data emisji: 20 lipca 2024 r.
Cena emisyjna/sprzedaży: 1 450 lir tureckich – ok. 172,93 złotych na dzień 20.07.2024

Awers: Wzdłuż krawędzi u góry nazwa państwa w języku tureckim: TÜRKIYE CUMHURIYETI. Na dole w języku angielskim: REPUBLIC OF TÜRKIYE. W centrum, w częściowo przerwanym okręgu, skrzyżowane kolorowe flagi Turcji i Cypru Północnego. U góry znak mennicy. Pod znakiem mennicy rok emisji: 2024. Na dole pod flagami, półkolem, nominał i nazwa waluty: 20 Türk Lirası

Rewers: Wzdłuż krawędzi u góry napis: KIBRIS BARIŞ HAREKÂTI’ NIN 50. YIL DÖNÜMÜ ((50. ROCZNICZA OPERACJI POKOJOWEJ NA CYPRZE). Na dole: 20 TEMMUZ 1974 (20 LIPCA 1974). Centralnie scena przedstawiająca inwazję wojsk tureckich na Cypr – desant morski i powietrzny (na spadochronach). Na barkach desantowych flaga Turcji

Monety kolekcjonerskie są prawnym środkiem płatniczym o wartości nominalnej

Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl

Źródło: Darphane