Przewodnik po współczesnych nazwach walut

Aktualizacja: 8 lutego 2025 r.

Wpis został opracowany na podstawie źródeł takich jak encyklopedie, strony internetowe banków, mennic, muzeów numizmatycznych oraz publikacji dotyczących historii walut. Należy jednak podkreślić, że część informacji, zwłaszcza tych dotyczących nazw i ich genezy, może być uznana za „niepewną” lub „przypuszczalną”. Wiele kwestii w tym zakresie pozostaje otwartych, a interpretacje różnią się w zależności od przyjętych źródeł. Takie rozbieżności wynikają z braku jednoznacznych dokumentów historycznych oraz trudności związanych z rekonstrukcją etymologiczną i lingwistyczną. W związku z tym, w celu zachowania klarowności, w tekście wybrano wersję uznawaną za najbardziej prawdopodobną. Warto dodać, że celem opracowania nie jest ambitna analiza naukowa, lecz przedstawienie podstawowych informacji w sposób przystępny i zrozumiały dla szerokiego kręgu odbiorców.

Monety podjednostek walut, które charakteryzują się niskimi nominałami i wartością, określa się mianem monet zdawkowych. W wielu krajach stopniowo wychodzą one z użycia z powodów ekonomicznych czy inflacyjnych. Proces ten może być wynikiem świadomej polityki monetarnej lub efektem naturalnego spadku ich wartości nabywczej. Koszt produkcji niskich nominałów przewyższa ich wartość (szacuje się, że wyprodukowanie 1 grosza może kosztować nawet 5 groszy), a wiele z tych monet „zostaje zgubionych” (odkładanie do przysłowiowego słoika) co wymusza ich dalszą produkcję w celu uzupełnienia w obiegu, generując dalsze koszty.

Nazwy jednostek głównych

afgani | ariary | birr | denar | dinar | direm | dirham | dobra | drachma | dram | escudo | euro | frank | funt | hrywna | lej | lek | lew | lilangeni (emalangeni) | loti (maloli) | łat | manat | nakfa | paʻanga | pula | quetzal | rand | rubel | som | somoni | sum | szyling | tenge | ugija | zarin | złoty

Nazwy podjednostek

avo | ban | cent | centym | deni | dinar | diram | dirham | eurocent | fenig | fils | gapik | grosz | iraimbilanja | khoums (chum) | kopiejka | pul | rap | rappen | qindarka | santim | seniti | stotinka | tanga | tebe | tenge | tiyin | tiyn | tyjyn |

przeczytaj także o: Zasady pisowni nazw walut, Skróty i symbole walut, Kod ISO 4217

afgani
Afganistan

Słowo افغانۍ / افغانی (afghani) w językach paszto i dari (odmiana perskiego) pierwotnie odnosiło się do Pasztunów, czyli etnicznych Afgańczyków. Z czasem zaczęto go używać w szerszym znaczeniu – jako określenie wszystkich mieszkańców Afganistanu, a nie tylko Pasztunów. Współcześnie termin ten oznacza wszystko, co związane z państwem Afganistan

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
afganiافغانۍ / افغانیAFNpul
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna

index

ariary
Madagaskar

Przed kolonizacją Królestwo Madagaskaru używało skomplikowanego systemu monetarnego, w którym ariary było najwyższą jednostką rozrachunkową (walutą używaną do rozliczeń) oraz jednostką masy. Nazwa ariary pochodzi od arabskiego الريال (al rial), które z kolei wywodzi się od hiszpańskiego real. Ariary jest jedną z dwóch walut (obok mauretańskiej ugiji) o niedziesiętnym systemie podziału, w którym ariary dzieli się na 5 iraimbilanja. W czasach kolonialnych ariary było superjednostką równą 5 frankom malgaskim

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
ariaryariaryMGAiraimbilanja
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna

index

ban

Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od łacińskiego denarii banales czyli denar bana – denary bite przez pana/władcę. Były to srebrne monety z XVI–XVIII wieku, które krążyły na terenie Mołdawii i Bukowiny. Słowo „ban” ogólnie oznacza „pieniądz”

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
lej rumuński1100banban
lej mołdawski1100banban
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikbanbany
dopełniaczbanabanów
celownikbanowibanom
biernikbanabany
narzędnikbanembanami
miejscownikbaniebanach
wołaczbanie!bany!

index

birr
Etiopia

W 1894 roku cesarz Menelik II wprowadził nową walutę, początkowo nazywaną „talarami etiopskimi” (znanymi także jako talary abisyńskie). Później waluta ta została przemianowana na birr. Nazwa birr wywodzi się bezpośrednio od amharskiego słowa oznaczającego „srebro” lub „błyszczący”, a jej pierwotne źródło może pochodzić od starszego rdzenia oznaczającego „być białym”.

Początkowo termin birr używany był również w odniesieniu do talarów Marii Teresy, które były szeroko rozpowszechnione w handlu międzynarodowym, zwłaszcza w regionie Morza Czerwonego oraz na Bliskim Wschodzie, w tym w Etiopii. Ponadto, w regionie stosowano również inne monety typu talar, np. talar erytrejski. W czasach kolonialnych, po podbiciu Etiopii przez Włochy w 1935 roku, w obiegu były różne waluty oparte głównie na włoskim lirze: lir włoski, lir somalijski oraz lir wschodnioafrykański. Po zajęciu przez Brytyjczyków w latach 1940–1941 w obiegu znajdowała się waluta oparta na funcie szterlingu – szyling wschodnioafrykański. Przywrócono talara etiopskiego i utrzymano w obiegu talary Marii Teresy. W obiegu były również inne waluty: funt egipski, rupia indyjska oraz funt szterling. W latach 1945–1962, podczas Federacji Etiopii i Erytrei, oraz w latach 1962–1976, kiedy to toczyła się wojna o niepodległość Erytrei, w obiegu znajdował się dolar etiopski, który został zastąpiony w 1976 roku przez obecnego birra.

Nazwa Abisynia była używana w Europie w odniesieniu do Etiopii, głównie w czasach kolonialnych

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
birrብርETBsantim
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna, jednak stosuje się końcówki gramatyczne, np. płacę birrem, nie mam stu birrów

index

cent

Najpopularniejsza nazwa podjednostek wielu walut. Cent, z łacińskiego centum, oznacza „sto”, „jedną setną”, „setną część”. Jako monetę centa po raz pierwszy wybito w stanie Massachusetts w 1787 r. W zestawieniu podano nazwę w językach urzędowych (z transliteracją) alfabetów niełacińskich

w trakcie opracowania

języknazwa oryginalnapodział jednostki głównejwaluta, jednostka główna (kod ISO)
afrikaans
angielski
inne języki
sent
cent
patrz: rand
1100rand (ZAR, Południowa Afryka)
amharski ሴንቲም (sentim/santim)1100birr (ETB, Etiopia)
angielskicent1100dolar australijski (AUD)
dolar barbadoski (BBD)
dolar bahamski (BSD)
dolar belizeński (BZD)
dolar bermudzki (BMD)
dolar gujański (GYD)
dolar kajmański (KYD)
dolar liberyjski (LRD)
dolar namibijski (NAD)
dolar wschodniokaraibski (XCD)
angielski
francuski
cent
centime 
1100dolar kanadyjski (CAD)
angielski
fidżyjski
hindi fidżyjskie
cent
senti
सेंट (sent)
1100dolar Fidżi (FJD)
angielski
jamajski
cent
sent
1100dolar jamajski (JMD)
angielski
maoryski
cent
tene
1100dolar Wysp Cooka
(de facto dolar nowozelandzki, NZD)
angielski
papiamento
cent
cen
1100florin arubański (AWG)
arabski
tigrinia
سنت (sint)
ሳንቲም (santim)
1100nakfa (ERN, Erytrea)
chiński (kantoński)
angielski
仙 (xiān – śien)
cent
110 , 1100 , 11000dolar Hongkongu (HKD)
chiński
portugalski
仙 (xiān – śien)
avo
110 , 1100 pataca (MOP, Makau)
estońskisent1100korona estońska (EEK, historyczna)
filipiński
angielski
centavos lub sentimo
cent
1100peso filipińskie (PHP)
francuskicentime 1100franc CFA (XOF, XAF)
frank CFP (XPF)
frank francuski (FRF, historyczna)
francuski
włoski
centime 
centesimo 
1100frank monakijski (MCF, historyczna)
hiszpańskicentavo1100austral (ARA, Argentyna, historyczna)
boliviano (BOB, Boliwia)
boliwar (VES, Wenezuela)
colón salwadorski (SVC, historyczna)
cordoba (NIO, Nikaragua)
lempira (HNL, Honduras)
peso argentyńskie (ARS)
peso boliwijskie (BOP, historyczna)
peso chilijskie (CLP)
peso dominikańskie (DOP)
peso honduraskie (-, historyczna)
peso kolumbijskie (COP)
peso kubańskie (CUP)
peso meksykański (MXN)
sucre (ECS, Ekwador, historyczna)
quetzal (GTQ, Gwatemala)
hiszpańskicéntimo1100colon kostarykański (CRC)
guaraní (PYG, Paragwaj)
inti (PEI, Peru, historyczna)
peseta hiszpańska (ESP, historyczna)
sol (PEN, Peru)
hiszpańskicentésimo1100balboa (PAB, Panama)
peso urugwajskie (UYU)
indonezyjskisen1100rupia indonezyjska (IDR)
khmerskiសេន (sen)110 , 1100 riel (KHR, Kambodża)
litewskicentas1100lit (LTL, Litwa, historyczna)
luksemburski
francuski
niemiecki
Centime
centime
Centime
1100frank luksemburski (LUF, historyczna)
łotewskisantīms1100łat (LVL, Łotwa, historyczna)
malajskisen / سِن (sin)1100dolar brunejski (BND)
maltański
angielski
ċenteżmu
cent
1100lira maltańska (MTL, historyczna)
funt maltański (MTL, historyczna)
niderlandzkicent1100gulden holenderki (NLG, historyczna)
niderlandzki
francuski
niemiecki
centiem
centime
Centime
1100frank belgijski (BEF, historyczna)
niderlandzki
papiamento
cent
sèn
1100gulden karaibski (XCG)
portugalskicentavo1100escudo portugalskie (PTE, historyczna)
escudo Zielonego Przylądka (CVE)
metical (MZN, Mozambik)
real brazylijski (BRL)
portugalskicêntimo1100dobra
(STN, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca)

escudo Wyspy Świętego Tomasza i Książęcej
(-, historyczna)
sotho
angielski
sente (lp), lisente (lm)
cent
1100loti (LSL, Lesotho)
suahili
angielski
senti
cent
1100szyling kenijski (KES)
suazi
angielski
cent
cent
1100lilangeni (SZL, Eswatini)
włoskicentesimo 1100lir włoski (ITL, historyczna)
lir watykański (ITL, historyczna)
lir sanmaryński (SML, historyczna)
Polskie „cent” jest odmienne. Odmiana nazw oryginalnych różna


cent w odniesieniu do euro

index

denar, deni, dinar

Nazwa dinar jest transliteracją arabskiego دينار (dīnār), które zostało zapożyczone z syryjskiego dīnarā, które zapożyczono od łacińskiego dēnārius, srebrnej monety starożytnego Rzymu. Łacińskie słowo oznaczające po dziesięć, zawierający dziesięć.

W przypadku dinara algierskiego podano nazwę w języku tamazight zapisywanym alfabetem tifinaghDinar Adzajri
W przypadku dinara irackiego podaną nazwę także w języku kurdyjskim zapisywanym alfabetem łacińskim, jednym z kilku używanych

W trakcie opracowania

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
dinar algierskiدينار جزائري
ⴷⵉⵏⴰⵕ ⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉ
DZDcentym
dinar bahrajńskiدينار بحريني‎ BHDfils
dinar irackiدينار عراقي
دیناری عێراقی (dînarê Iraqî)
IQDfils
dinar jordańskiدينار أردني‎JOD piastr i fils
dinar kuwejckiدينار كويتيKWDfils
dinar libijskiدينار ليبيLYDdirham
dinar serbskiсрпски динарRSDpara
dinar tunezyjskiدينار تونسيTNDmilim
denarденарMKD (Macedonia Północna)deni
wybrane waluty historyczne:
dinar bośniacki
(oryginalnie bośniacko-hercegowiński)
zastąpiony marką zamienną
bosanskohercegovački dinar
босанскохерцеговачки динар
BAD
dinar chorwacki
zastąpiony kuną, zastąpiona euro
hrvatski dinarHRD
dinar jugosłowiański
zastąpiony walutami niepodległych państw powstałymi po rozpadzie Jugosławii
jugoslavenski dinar
jугословенски динар
jugoslovanski dinar
jугословенски динар
YUF, YUD, YUN,
YUR, YUO, YUG,
YUM
para
dinar jemeński* دينار يمنيYDDfils
dinar Krajiny
(oryginalnie dinar Republiki Serbskiej Krajiny)
zastąpiony kuną, zastąpiona euro
динар Републике Српске Крајине
dinar Republike Srpske Krajine
dinar sudański
zastąpiony funtem sudańskim
دينار سودانيSDDpiastr
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

* dinar jemeński lub dinar południowojemeński był walutą Południowego Jemenu. Po zjednoczeniu z Jemenem Północnym, waluty tych państw – dinar jemeński i rial północnojemeński (YER) – zostały zastąpione rialem jemeńskim (YER). Według niektórych źródeł rial jemeński używa też super jednostki (10), która nazywa się dinar.


Nazwa dinar (w języku perskim zapisywanym alfabetem arabskim دینار) jest używana również jako określenie podjednostki riala irańskiego (IRR). Podjednostka wyszła z użycia

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
rial irański1100dinarدینار
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

Nazwa deni (дени), podjednostki denara Macedonii Północnej (MKD), pochodzi prawdopodobnie od zdrobnienia liczby mnogiej denari (денари) w języku macedońskim, która wywodzi się łacińskiego dēnārius. W obiegu znajdowały się monety o jednym nominale – 50 deni, wyemitowane 10 maja 1993 r. 1 stycznia 2013 r. przestały być prawnym środkiem płatniczym i zostały wycofane z obiegu

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
denar1100deniдени
Nazwa podjednostki w języku polskim jest nieodmienna

index

diram, direm, dirham, drachma, dram

Nazwa wywodzi się od starożytnej greckiej waluty drachma (δραχμή, drachmḗ). Drachma pochodzi od czasownika δράσσομαι (dratchomai), co tłumaczy się jako „(ja) chwytam”, a samo słowo znaczyło „garść”, „uchwyt”.

Początkowo drachma była garścią („uchwytem”) sześciu oboli – metalowych patyków, dosłownie „rożnów”, używanych do pieczenia jagnięciny. Dowody archeologiczne każą przypuszczać, że obole były ówczesnymi płacidłami, formą wczesnej waluty (podobnie jak grzywna)

w trakcie opracowania

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
dirham marokańskiدرهم MADcentym
dirham Zjednoczonych Emiratów Arabskichدرهم إماراتيAED fils
dramդրամAMDlum
wybrane waluty historyczne:
drachmaδραχμήGRDlepton
Nazwy walut w języku polskim są odmienne
jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
dinar libijski11000dirhamدرهم
rial katarski1100dirhamدرهم
somoni1100diramдирам
Nazwy podjednostek w języku polskim są odmienne

index

euro, eurocent lub cent
strefa euro, EUR

Nazwa waluty została oficjalnie przyjęta 16 grudnia 1995 roku podczas szczytu Rady Europejskiej w Madrycie. Jej geneza i wybór były efektem procesu mającego na celu podkreślenie jedności Europy oraz unikanie odniesień do konkretnych krajów lub regionów. Nazwa nie mogła nawiązywać do żadnego istniejącego systemu walutowego ani do konkretnego kraju członkowskiego, aby uniknąć uprzedzeń lub konfliktów. Powinna być łatwo rozpoznawalna i akceptowalna we wszystkich językach Unii Europejskiej.

Zdecydowano się na termin nawiązujący do Europy, wywodzący się z greckiego słowa Εὐρώπη (Eurṓpē), które poprzez łacińską formę Europa weszło do powszechnego użycia w wielu językach.

Kod ISO 4217 EUR stanowi wyjątek, ponieważ kod waluty unii walutowych powinien składać się z litery „X” i dwóch liter identyfikujących nazwę waluty. Nadany kod jest skrótem od „euro”. Podjednostką (1100) euro jest eurocent lub cent. W niektórych krajach podjednostka nosi nazwę podjednostki zastępowanej waluty, na przykład stotinka z Bułgarii, która miała przyjąć euro 1 stycznia 2025 roku czy greckie lepton, będące podjednostką zastąpionej drachmy. Słowo „cent” pochodzi od łacińskiego centum i oznacza „sto”, „jedną setną” lub „setną część”. Eurocent znaczy więc „setna część euro”

zobacz też: nazwa cent dla innych walut

Nazwy w językach używanych w państwach członkowskich Unii Europejskiej

języknazwa waluty, jednostki głównejnazwa podjednostki
angielskieurocent
baskijskieurozentimoa
bułgarskiевро (evro*)евроцент / цент (evrocent / cent)
chorwackieurocent / eurocent
czeskieurocent
duńskieurocent
estońskieurosent
fińskieurosentti
francuskieurocent / centime
galicyjskieurocéntimo
greckiευρώ (evró)λεπτό (lepton) / σεντ  (sent, Cypr)
hiszpańskieurocéntimo
irlandzkieurocent
katalońskieurocèntim
litewskieurascentas
luksemburskiEuroCentime
łotewskieirocents
maltańskiewroċenteżmu
niderlandzkieurocent
niemieckiEuroCent
polskieuroeurocent / cent
portugalskieurocêntimo
rumuńskieurocent / eurocent
słowackieurocent
słoweńskievrocent
szwedzkieurocent
węgierskieurócent
włoskieurocentesimo
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna. W innych językach może być odmieniana.
W oficjalnych tekstach prawnych UE, zgodnie z wytycznymi EBC, wszystkie języki powinny stosować tę samą pisownię mianownika liczby pojedynczej. W pozostałych dokumentach – według zasad danego języka.
* bułgarskie евро to wynik zarówno językowej adaptacji, jak i próby dopasowania do wymowy słowa „euro” (zbliżone do ewro). Forma еуро byłaby mniej naturalna fonetycznie i niezgodna z tradycją zapożyczeń w języku bułgarskim. 

Nazwa w językach państw europejskich nie będących w Unii Europejskiej
pominięto języki z tabeli dla państw UE

języknazwa waluty, jednostki głównejnazwa podjednostki
albańskieurocent euro / cent
białoruskiеўра (jeŭra)еўрацэнт (jeŭracent)
bośniackieuro / eврo (evro)cent / цент (cent)
czarnogórskieuro / евро (evro)cent / цент (cent)
farerskievra sentar
islandzkievrasent
kazachskiеуро (euro) / euroцент (cent) / sent
łacińskieuro (lub euronis, euronus)centum
macedońskiевро (evro)цент (cent)
manxeurocent
norweskieurocent
romanszeurocent
rosyjskiевро (evro)евроцент (evrocent)
serbskieuro / евро (evro)cent / цент (cent)
tureckiavrosent
ukraińskiєвро (evro)євроцент (evrocent)
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna. W innych językach może być odmieniana.

Inne główne języki w przygotowaniu

index

dobra
Wyspy Świętego Tomasza i Książęca

Nazwa waluty pochodzi od portugalskiego słowa dobra, którym nazywano złotego hiszpańskiego dublona

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
dobradobraSTNcentym
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna, ale dopuszcza się stosowanie formy nieodmiennej
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikdobradobre
dopełniaczdobrejdobrych
celownikdobrejdobrym
biernikdobrędobre
narzędnikdobrądobrymi
miejscownikdobrejdobrych
wołaczdobra!dobre!

index

fenig

Fenig (Pfennig) to historyczna moneta o niskim nominale (moneta zdawkowa), będąca pierwowzorem wielu późniejszych jednostek monetarnych w Europie. Jego nazwa jest etymologicznie spokrewniona z angielskim penny, szwedzkim penning, fińskim penni, estońskim penn, polskim fenigiem oraz bośniacko-hercegowińskim pfenigiem (fening, od 1998 roku). Niemiecka forma z pf zamiast p wynika z drugiej przesuwki spółgłoskowej, która wpłynęła na dialekty górnoniemieckie i środkowoniemieckie, stanowiące podstawę współczesnego języka niemieckiego.

Pochodzenie nazwy nie jest jednoznaczne. Pierwsze pisemne wzmianki pochodzą z IX–X wieku. Słowo mogło oznaczać „pieniądz” w ogólności – w języku litewskim pinigai stosowane jest właśnie w tym znaczeniu. Możliwe, że fenig jest wczesnym zapożyczeniem z łacińskiego pondus (funt), oznaczającego „ciężar, wagę” – zarówno w odniesieniu do jednostki masy, jak i jednostki monetarnej.

Uważa się, że pierwotnie pfennig (Silberpfennig – „srebrny fenig”) odnosił się do srebrnych monet denara (łacińskie denarius). W zależności od regionu i gramatyki używane były różne formy nazwy, m.in. Penning, Panni(n)g, Pfenni(n)c i Pfending.

Z czasem fenig stał się podstawą dla wielu innych nominałów, takich jak:

  • Groschen – „duży fenig” (od łac. grossus – „gruby”, patrz: grosz);
  • Angster – „wąski fenig” (od łac. angustus – „wąski, cienki”);
  • Albus – „biały fenig” (od łac. albus – „biały”);
  • Witte – „biały fenig”;
  • Rappen – „fenig z krukiem” (patrz: rappen);
  • Heller – „Haller fenig”;
  • Schwaren – „ciężki fenig”.

Obecnie jedyną walutą, w której nadal funkcjonuje fenig, jest marka zamienna Bośni i Hercegowiny (BAM)

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
marka zamienna1100fenigpfening / fening
пфениг / фенинг
wybrane waluty historyczne:
marka estońska
(1919–1928)
1100penpenn
marka fińska
(1860–2001)
1100pennipenni / penny
marka Nowej Gwinei
(1894–1911)
1100fenigPfennig
marka południowo-zachodniej Afryki
(1916–1918)
1100fenigPfennig
marka niemiecka
(RFN, 1871–2002)
1100fenigPfennig
marka NRD
(1948–1990)
1100fenigPfennig
ostmarka 
(1918–1922)
1100fenigPfennig
pfenigas (litewski)
feniņš  lub fenigs (łotewski)
marka polska
(1917-1920)
1100fenigfenig
złota marka
(Goldmark, 1871–1914)
1100fenigPfennig
rentenmarka
(Rentenmark, 1923–1924)
1100fenig Renten Rentenpfennig
marka Rzeszy
(Reichsmark, 1924–1948)
1100fenig RzeszyReichspfennig
pieniądz zastępczy – Notgeld1100fenigPfennig
pieniądz niemieckich
obozów jenieckich,
gett, obozów koncentracyjnych
1100fenigPfennig
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

funt

w przygotowaniu

index

frank

Nazwa wywodzi się od fragmentu łacińskiej legendy Johanes Dei gratia Francorum rex (Jan, z Bożej łaski król Francji) znajdującej się złotej monecie bitej przez króla Francji Jana II Dobrego w 1360 r.

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
frank burundyjskifranc burundaisBIFcentym
frank Dżibutifranc Djibouti / فرنكDJFcentym
frank gwinejskifranc guinéenGNFcentym
frank Komorówfranc comorien / فرنك قمريKMFcentym
frank kongijski franc congolaisCDFcentym
frank rwandyjskifranc rwandais
ifaranga ry’u Rwanda
RWFcentym
frank szwajcarskiSchweizer Franken
franc suisse
franco svizzero
franc svizzer
CHFRappen
centym
centym
rap
frank CFA
(waluta unii walutowej)
franc de la Coopération Financière en Afrique CentraleXOF, XAFcentym
frank CFP
(waluta unii walutowej)
franc des collectivités françaises du Pacifique,
nazywany także: franc Pacifique
XPFcentym
frank Liechtensteinu
(de facto CHF;
tylko jako monety kolekcjonerskie)
Liechtensteinischer Franken
wybrane waluty historyczne:
frank albański
(złoty frank, 1925–1947)
Frangu Arqindar ar
(złota qindarka)
frank algierski
zastąpiony dinarem algierskim
franc algériencentym
frank belgijski
zastąpiony euro
franc belge
Belgische frank
Belgischer Franken
BEFcentym
frank francuski
zastąpiony euro
franc françaisFRFcentym
frank luksemburski
zastąpiony euro
franc luxembourgeois
Luxemburger Franken
Lëtzebuerger Frang
LUFcentym
frank malgaski
zastąpiony przez ariary
franc malgacheMGFcentym
frank malijski
zastąpiony frankiem CFA
franc malienMLFcentym
frank marokański
zastąpiony dirhamem marokańskim
franc marocain / فرنكcentym / سنتيم
frank monakijski 
zastąpiony euro
franc monégasque(MCF)centym
frank Nowych Hebrydów
zastąpiony frankiem CFP
franc des Nouvelles-Hébrides
New Hebrides franc
centym
frank tunezyjski
zastąpiony dinarem tunezyjskim
franc tunisien / فرنك تونسيcentym
frank Reunionu 
(1816–1975, później frank francuski, obecnie euro)
franc de la Réunioncentym
frank Saary
(1920–1935, 1947–1957, 1957–1959)
Saar franken
Saar-Franken
centym
Nazwy waluty w języku polskim są odmienne

index

gapik
manat azerbejdżański, AZN

Nazwa pochodzi od rosyjskiego копейкаkopiejka

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
manat azerbejdżański1100gapikqəpik
historycznie:
rubel azerbejdżański1100gapikqəpik
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

grosz
złoty, PLN

Od łacińskiego denarius grossus gruby denar. Od łacińskiej nazwy wywodzi się także nazwa podjednostki (1/100) liry tureckiej – kuruş, w językach europejskich nazywany piastrem (piaster, piastra)

zobacz także: historyczne użycie nazwy grosz

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
złoty1100groszgrosz
wybrane waluty historyczne:
szyling austriacki 1100groszGroschen
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

hrywna
Ukraina

Etymologowie wywodzą nazwę hrywna (ukr. hrywnia) od prasłowiańskiego słowa *grivьna, oznaczającego torkwes – ozdobę noszoną na szyi (obręcz lub naszyjnik wykonany z różnych materiałów, w tym złota i srebra, często zdobioną monetami). Rdzeń starosłowiańskiego słowa грива oznaczał „szyję”. Z czasem naszyjniki te zaczęły pełnić funkcję pieniądza (płacidło) oraz jednostki masy – grzywny, od której ostatecznie pochodzi nazwa ukraińskiej waluty. W wyniku zbrojnej napaści Rosji na Ukrainę, Narodowy Bank Ukrainy zapowiedział zmianę nazwy podjednostki

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
hrywnaгривняUAHkopiejka
Nazwy waluty w języku polskim są odmienne

index

iraimbilanja
Madagaskar, MGA

Nazwa w języku malgaskim dosłownie oznacza „waga jednego żelaza” (żelaznego ciężarka – odważnika) i była nazwą dawnej monety o wartości 1/5 ariary. Podjednostka, która nie występuje obecnie w obiegu, posiada dwa nominały — 1 i 2 iraimbilanja. Kwoty wyrażone w iraimbilanja, która nie ma własnego skrótu, zapisuje się w systemie dziesiętnym, do dwóch miejsc po przecinku, zaokrąglając do 0,20. Przykłady: 1 iraimbilanja = 0,20 Ar (ariary), 2 iraimbilanja = 0,40 Ar, 3 iraimbilanja = 0,60 Ar, 4 iraimbilanja = 0,80 Ar. W czasach kolonialnych, przed wprowadzeniem ariary, 1 iraimbilanja była równa 1 frankowi malgaskiemu

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
ariary15iraimbilanjairaimbilanja
Nazwa podjednostki w języku polskim jest nieodmienna

index

khoums (chum)
Mauretania, MRU

Nazwa khoums wywodzi się z arabskiego słowa خمس (khams) co dosłownie oznacza „pięć” i tłumaczy się jako „piątka” lub „piąta część”. Podjednostka ma tylko jeden nominał, który w systemie dziesiętnym zapisywany jest jako 0,2, a na monecie w postaci 1/5. Monety khoums zostały wybite w 1973 r. (pierwsza ugija, MRO, która zastąpiła franka CFA) i w 2017 r. (denominacja 10:1 pierwszej ugijii). Monety z 1973 zostały wycofane z obiegu w 2018 r.

W języku polskim można spotkać spolszczony (fonetyczny) zapis – chum, który w podobnej formie występuje w kilku innych językach: (białoruski, bułgarski, rosyjski, ukraiński) хумс, (czeski) chum, (serbski) хумса, (litewski) chumus, (łotewski) humsamām

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
ugija15khoumskhoums / خمس
Nazwa podjednostki w języku polskim jest nieodmienna. Spolszczona nazwa jest odmienna

index

kopiejka

Nazwa pochodzi od przedstawienia na monetach jeźdźca z kopią (ros. копьё – kopia/włócznia). Od rosyjskiej nazwy wywodzi się nazwa podjednostki manata azerbejdżańskiego – gapik.

Kopiejka, podobnie jak rubel, była używana w Rosji, krajach satelickich, terytoriach okupowanych oraz w anektowanych państwach (republikach radzieckich). Przez wiele lat stanowiła nie tylko jednostkę monetarną, ale również symbol rosyjskiej i radzieckiej dominacji. Po rozpadzie ZSRR państwa, które odzyskały niepodległość, w zdecydowanej większości zrezygnowały z nazw „rubel” i „kopiejka”, wprowadzając nowe waluty oparte na tradycjach narodowych i historycznych. Celem tej zmiany było podkreślenie suwerenności i niezależności. W wielu przypadkach nowe waluty przywracały historyczne jednostki monetarne lub bazowały na istniejących wcześniej systemach walutowych. Zmiana ta miała także wymiar symboliczny, będąc częścią szerszego procesu redefinicji tożsamości narodowej po zakończeniu okresu dominacji ZSRR. Najnowszym przykładem odchodzenia od rosyjskiego kolonializmu jest zapowiedź Narodowego Banku Ukrainy o zmianie nazwy podjednostki hrywny, co stanowi bezpośrednią reakcję na rosyjską agresję wojskową na Ukrainę.

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
hrywna1100kopiejkaкопійка
rubel białoruski1100kopiejkaкапеек
rubel rosyjski1100kopiejkaкопейка
rubel naddniestrzański1100kopiejkaкопейка
wybrane waluty historyczne:
manat (gruz. maneti)
(Gruzja, 1919–1923)
1100kopiejkaკაპიკი
ostrubel 
(1916-1917(1920))
niemiecka waluta okupacyjna
1100kopiejkaKopeke
kopiejka
kapēka
kopeika
копейка
rubel łotewski
(1919–1922, 1992–1993)
zastąpiony łatem, zastąpiony euro
1100kopiejkakapēka
rubel radziecki
zastąpiony rublem rosyjskim
1100kopiejkaкопейка
rubel turkmeński
(1918–1920)
1100kopiejkakapeýka
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

lek
Albania

Nazwa waluty pochodzi od albańskiego imienia Aleksandra Wielkiego – Lekës së Madh (Leka i Madh), a także nawiązuje do albańskiego księcia Leki Dukagjiniego (Lekë Dukagjini). W języku albańskim zapis z dużą literą, np. „Leku shqiptar” czy „Lekë” stosuje się w oficjalnych dokumentach (np. na stronie Banku Centralnego), aby podkreślić nazwę waluty lub jednostki. Potocznie stosuje się zapis małymi literami. Leku to forma liczby pojedynczej, a lekë to forma liczby mnogiej

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
lekleku shqiptarALLqindarka 
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

lej, lew

Nazwa wywodzi się od niderlandzkiej srebrnej monety leeuwendaalder (talar z lwem, talar lwa), na której widniał wizerunek stojącego lwa. Starobułgarskie słowo лев oznaczało „lwa”, natomiast we współczesnym języku bułgarskim „lew” zapisuje się jako лъв. Podobną genezę mają nazwy walut Rumunii i Mołdawii – lej rumuński i lej mołdawski. W języku rumuńskim słowo leu również oznacza „lwa”

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
lewлевBNG (Bułgaria)stotinka
lej rumuńskileu românescRONban
lej mołdawskileu moldovenescMDLban
Nazwy waluty w języku polskim są odmienne
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniklewlewy
dopełniaczlewalewów
celowniklewowilewom
bierniklewalewy
narzędniklewemlewami
miejscowniklewielewach
wołaczlewie!lewy!
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniklejleje
dopełniaczlejalei
celowniklejowilejom
bierniklejleje
narzędniklejemlejami
miejscowniklejulejach
wołaczleju!leje!

index

lilangeni (emalangeni)
Eswatini

Nazwa waluty wywodzi się ze słowa w języku suazi emaLangeni, używanego do opisania przodków grupy etnicznej Suazi, którzy przybyli do Eswatini w XVIII–XIX wieku.

Nazwa waluty w liczbie pojedynczej brzmi lilangeni w liczbie mnogiej emalangeni

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
lilangenililangeniSZL cent
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna

index

loti (maloli)
Lesotho

Nazwa pochodzi od określenia góry w języku sotholoti. Nazwa waluty w liczbie pojedynczej brzmi loti, w liczbie mnogiej maloti. Nazwa podjednostki w liczbie pojedynczej brzmi sente, w liczbie lisente.

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
lotilotiLSLsente
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna

index

łat
Łotwa

Nazwa waluty w języku łotewskim lat (łat) pochodzi od pierwszych trzech liter nazwy państwa, Latvija (Łotwa). Waluta o tej nazwie była w obiegu w latach 1922–1941 oraz 1993–2014, do czasu zastąpienia przez euro 1 stycznia 2014 r. Nazwa podjednostki santīms wywodzi się od łacińskiego centum, cent.

Aż do wycofania z obiegu w styczniu 2014 roku łat był jedną z najmocniejszych walut świata pod względem wartości nominalnej. Zajmował czwarte miejsce, ustępując jedynie dinarowi kuwejckiemu (KWD), dinarowi bahrajńskiemu (BHD) i rialowi omańskiemu (OMR). Banknot o nominale 500 łatów (ok. 982 USD) był trzecim najcenniejszym banknotem na świecie, po 10 000 dolarach brunejskich/singapurskich (ok. 7 908 USD) i 1 000 frankach szwajcarskich (ok. 1 123 USD). Po zastąpieniu lira/funta maltańskiego (MTL) przez euro 1 stycznia 2008 roku, łat stał się najwyżej wycenianą walutą w Europie, aż do jego wycofania w 2014 roku.

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
łatlatsLVLsantim
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

manat

Nazwa pochodzi od łacińskiego moneta, będącego tytułem bogini Junony Monety (Iuno Moneta), której świątynia znajdowała się na Kapitolu w starożytnym Rzymie. W świątyni tej bito rzymskie monety. W późniejszym okresie słowo to przeszło do języka rosyjskiego jako монета (moneta), oznaczające początkowo monetę, a później również pieniądz. Nazwa „manat” została zaczerpnięta z j. rosyjskiego. Nazwa manat w j. azerskim, turkmeńskim i gruzińskim (მანეთი – maneti) była używana banknotach rubla radzieckiego

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
manat azerbejdżańskiAzərbaycan manatıAZNgapik
manat turkmeńskiTürkmenistan manadyTMTtenge
historyczne:
manat (gruziński)(ქართული) მანეთიkopiejka
Nazwy waluty w języku polskim są odmienne

index

nakfa
Erytrea

Nazwa waluty wzięła nazwę od miasta Nakfa, miejsca pierwszego wielkiego zwycięstwa w wojnie o niepodległość Erytrei. Waluta ta została wprowadzona 15 listopada 1997 roku, zastępując etiopskiego birra. W czasie gdy Erytrea była włoską kolonią (od 1885 roku do okresu II wojny światowej), oficjalnie używany był lir włoski

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
nakfaناكفا lub نقفة / ናቕፋ ERNcent
Nazwa waluty w języku polskim odmienna
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianowniknakfanakfy
dopełniacznakfynakf
celowniknakfienakfom
bierniknakfęnakfy
narzędniknakfąnakfami
miejscowniknakfienakfach
wołacznakfo!nakfy!

index

paʻanga
Tonga

Paʻanga w języku tonga jest nazwą osmoki fasolowatej (Entada phaseoloides). Podjednostką (1100) waluty Tonga jest seniti, czyli cent, którego nazwa pochodzi od łacińskiego centum, oznaczającego „sto”

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
paʻangapaʻangaTOPseniti
Nazwa waluty nieodmienna w języku polskim, jednak stosuje się końcówki gramatyczne zależnie od kontekstu,
np. płacę paʻangą, kurs paʻangi jest stabilny

index

pul
Afganistan, AFN

Słowo pul (perski: پول – pieniądz) wywodzi się prawdopodobnie z greckiego ὀβολός (obolós – obol), które zaadaptowano w języku średnioperskim jako *pōl

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
afgani1100pulپول
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

pula
Botswana

Słowo pula w języku tswana oznacza dosłownie deszcz, który w Botswanie jest bardzo rzadki, przez to bardzo cenny i uważany za błogosławieństwo. Nazwa została wybrana w konkursie

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
pulapulaBWPtebe
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

rand
Południowa Afryka

Nazwa waluty pochodzi od nazwy pasma górskiego Witwatersrand, obszaru wydobycia złota. Nazwa pasma w języku afrikaans znaczy dosłownie grzbiet białych wód (wit – „biały”, waters – „wody”, rand – „grzbiet”)

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
randrandZARcent
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

Nazwy w językach urzędowych Południowej Afryki:

językjednostka głównapodjednostka
afrikaans randsent
angielski randcent
xhosa (isiXhosa)irandiisenti
ndebele (isiNdebele)irandiisenti
pedi (Sepedi)rantasente
soto (Sesotho)rantasente
suazi (siSwati)randisenti
tsonga (Xitsonga)randisenti
tswana (Setswana)rantasente
venda (Tshivenda) randisenti
zulu (isiZulu)irandiisenti

index

qindarka
Albania, ALL

Słowo qindarkë pochodzi od albańskiego „qind”, które oznacza „sto”. Sufiks „-ar” jest używany do tworzenia rzeczowników oznaczających jednostki miary lub podziały, a sufiks „-kë” pełni funkcję zdrobnienia, wskazując na mniejszą jednostkę. W ten sposób „qindarkë” dosłownie oznacza „małą setną część”. Nazwa podjednostki odpowiada łacińskiemu centum (cent). Qindarkë to forma liczby pojedynczej, a qindarka liczby mnogiej. Monety podjednostki praktycznie nie występują w obiegu

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
lek1100qindarkaqindarkë
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

quetzal
Gwatemala

Nazwa waluty pochodzi od nazwy narodowego ptaka Gwatemali, kwezala herbowego

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
quetzalquetzalGTQcent
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

rappen, rap

Pochodzenie nazwy można odnaleźć w Rappenpfennig, odmianie feniga (niem. Pfennig) bitego we Fryburgu Bryzgowijskim w XIII wieku, który przedstawiał orła. Później interpretowano (być może złośliwie), że na monecie widnieje kruk (niem. Rabe), a słowo to jest spokrewnione z niemieckim homonimem Rappen, odnoszącym się do „kruczej” barwy. W języku staro-wysoko-niemieckim rapp oznaczało „ciemny”, a współczesne Rappe to termin używany do określenia czarnego konia. Uważa się również, że nazwa mogła pochodzić od ciemnych fenigów, monet o ciemnej barwie wynikającej z niskiej zawartości srebra. Rap – Rappen w języku romansz.

Rappen i rap to nazwy centa (francuskie centime, włoskie centesimo) franka szwajcarskiego, używane w regionach niemieckojęzycznych oraz retoromańskich Szwajcarii

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
frank szwajcarski1100rappenRappen
frank szwajcarski1100raprap
„Rappen” zazwyczaj pozostaje nieodmienne w j. polskim, a „rap” odmieniamy zgodnie z zasadami deklinacji rzeczowników

index

rubel

Nazwa pochodzi od rosyjskiego рубить (rubiť) – tj. odcinać, odrąbywać fragment srebrnej grzywny (płacidło).

Rubel, podobnie jak kopiejka, była używana w Rosji, krajach satelickich, terytoriach okupowanych oraz w anektowanych państwach (republikach radzieckich). Przez wiele lat stanowiła nie tylko jednostkę monetarną, ale również symbol rosyjskiej i radzieckiej dominacji. Po rozpadzie ZSRR państwa, które odzyskały niepodległość, w zdecydowanej większości zrezygnowały z nazw „rubel” i „kopiejka”, wprowadzając nowe waluty oparte na tradycjach narodowych i historycznych. Celem tej zmiany było podkreślenie suwerenności i niezależności. W wielu przypadkach nowe waluty przywracały historyczne jednostki monetarne lub bazowały na istniejących wcześniej systemach walutowych. Zmiana ta miała także wymiar symboliczny, będąc częścią szerszego procesu redefinicji tożsamości narodowej po zakończeniu okresu dominacji ZSRR. Najnowszym przykładem odchodzenia od rosyjskiego kolonializmu jest zapowiedź Narodowego Banku Ukrainy o zmianie nazwy podjednostki hrywny, co stanowi bezpośrednią reakcję na rosyjską agresję wojskową na Ukrainę.

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
rubel białoruskiбеларускі рубель BYNkopiejka
rubel rosyjskiроссийский рубльRUBkopiejka
rubel naddniestrzańskiприднестровский рубль(PRB)kopiejka
wybrane waluty historyczne:
ostrubel 
(1916-1917(1920))
niemiecka waluta okupacyjna
Ostrubel / ostrubel / ostrublis / острубльkopiejka
rubel armeński
(1919-1923)
Հայկական ռուբլի
rubel azerbejdżański
(1918–1923)
Azərbaycan rublu / آذربايجان ربلیgapik
rubel łotewski
(1919–1922, 1992–1993)
zastąpiony łatem, zastąpiony euro
Latvijas rublisLVRkopiejka
rubel tadżycki
zastąpiony somoni
рубли тоҷикӣTJRtanga
rubel turkmeński
(1918-1920)
туркестанский рубльkopiejka
rubel radziecki
zastąpiony rublem rosyjskim
советский рубльSURkopiejka
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

som, sum

Nazwa wywodzi się z tureckiego wyrażenia „som altın”, które oznacza „czyste złoto” i odnosi się do monet bitych z kruszcu. Słowo to występuje w różnych, lecz bardzo podobnych formach w językach turkijskich: azerbejdżańskie – som, baszkirskie – һум, tadżyckie – сӯм, uzbeckie – so’m / сўм, kazachskie – сом, karakałpackieso’m / сөм, kirgiskie – сом, tatarskie – сум / sum, turkmeńskie – som, czuwaskieсум / сом.

Znaczeniowo nazwa jest zbliżona do określenia „funt szterling” (GBP), które również nawiązuje do wartości czystości metalu. W językach uzbeckim, kazachskim, kirgiskim i tadżyckim nazwa som była używana na banknotach rubla radzieckiego

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
somсомKGS (Kirgistan)tyjyn
sumсўм / so‘mUZS (Uzbekistan)tiyin
Nazwy waluty w języku polskim są odmienne

index

somoni
Tadżykistan

Waluta nazwana na cześć tadżyckiego bohatera narodowego Ismaila I Samanidy (tadżyckie: Исмоили Сомонӣ, transliteracja: Ismoili Somonī)

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
somoniсомонӣTJSdiram
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna

index

stotinka
Bułgaria, BNG

Bułgarskie słowo стотинка znaczy „setna część” i jest zapożyczeniem (tłumaczeniem) od francuskiego centime (polskie centym). Gramatycznie pochodzi od słowa сто (polskie sto). Nazwa znajdzie się również na monetach przyszłych bułgarskich eurocentów

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
lew1100stotinkaстотинка
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

szyling

w przygotowaniu

index

tebe
Botswana, BWP

Słowo thebe (pol. tebe) w języku tswana oznacza tarczę (rodzaj uzbrojenia ochronnego). Nazwa wybrana w konkursie

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
pula1100tebethebe
Nazwa podjednostki w języku polskim jest odmienna

index

tenge

Nazwa tenge wywodzi się od średniowiecznych tureckich drobnych srebrnych monet nazywanych „денге” (denge) lub „таньга” (tanga). W języku kazachskim oraz w większości innych języków turkijskich słowo tenge oznacza „wagi lub przyrząd do równoważenia”. Wywodzi się z mongolskiego słowa teng ( ᠲᠡᠩ – tradycyjnie zapisywanego w piśmie mongolskim od góry do dołu), które pochodzi z chińskiego děng (等 lub 戥), oznaczającego „równy, zrównoważony”, „ważenie (pieniędzy na wadze)”.

Nazwa tenge jest zatem podobna do nazw innych walut (wywodzących się od wagi, jednostek masy), takich jak: funt, lir, peso czy szekel. Dodatkowo, jest również powiązana z rosyjskim słowem деньги (den’gi), oznaczającym pierwotnie monety, a z czasem ogólne określenie pieniędzy w szerokim znaczeniu, które język staroruski zapożyczył z języków turkijskich.

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
tengeтеңге / tengeKZTтиын / tiyn
Nazwa waluty w języku polskim jest nieodmienna

Nazwa tenge jest używana również jako określenie podjednostki manata turkmeńskiego (TMT)

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
manat turkmeński1100tengeteňňä 
Nazwa podjednostki w języku polskim jest nieodmienna

index

tiyn, tiyin, tyjyn

Część źródeł sugeruje etymologię słowa z prototureckiego *tegiŋ, oznaczającego wiewiórkę, których futerka były wykorzystywane jako płacidło. Nazwa zwierzęcia i podjednostki fonetycznie brzmią niemal identycznie, ale związek między nimi nie jest naukowo potwierdzony. W językach turkijskich słowo tiyn używane było i jest w kontekście „części” lub „fragmentu” pieniądza (jednostki głównej), co wydaje się bardziej prawdopodobne.

Kazachstan wycofał podjednostkę z obiegu (2012), w Kirgistanie występują rzadko, w Uzbekistanie wycofano z obiegu (2020)

jednostka głównapodział jednostki głównejnazwa podjednostkinazwa oryginalna
tenge1100tiynтиын / tiyn
som1100tyjynтыйын
sum1100tiyintiyin
Nazwa podjednostki w języku polskim jest nieodmienna

index

ugija
Mauretania

Nazwa waluty w języku francuskim ouguiya jest fonetycznym zapisem arabskiej wymowy słowa  أُوقِية (uqiyyah lub awqiyyah), wywodzącego się z dialektu języka arabskiego Hassanijja i oznaczającego „uncję” (jednostka masy). Jest to jedna z dwóch walut na świecie (obok madagaskarskiego ariary) opartych na niedziesiętnym systemie podziału, w którym 1 ugija dzieli się na 5 khoums

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
ugijaouguiya / أوقيةMRUkhoums
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

zarin
Osetia Południowa

Od osetyńskiej nazwy złota – зӕрин i odnosi się do historycznej nazwy pieniądza znajdującego się w obiegu na terytorium starożytnej ScytiiSarmacjiAlanii i Osetii. Nazwa stosowana na monetach kolekcjonerskich

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
zarinзӕрин
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

złoty
Polska

Od słowa złoty (kolor żółty o silnym połysku, barwa złota, związany ze złotem), które pochodzi prasłowiańskiego *zoltъ z praindoeuropejskiego *ghel, oznaczające świecić się, mieć jasną barwę. Używanie nazwy złoty polski w odniesieniu do obecnej polskiej waluty jest niepoprawne. Złoty polski odnosi się do historycznej jednostki monetarnej (obrachunkowej) powstałej ok. 1500 r. jako odpowiednik w srebrze złotego dukata, równego 30 groszom.

Od osetyńskiej nazwy złota pochodzi nazwa waluty Osetii Południowej зӕрин zarin.
Od angielskiej nazwy złota i państwa pochodzi nazwa waluty Zimbabwe Zimbabwe Gold – złoto Zimbabwe.
Od niderlandzkiej i niemieckiej nazwy złotych monet gulden (niderlandzki guldijn, niemiecki guldin) pochodzi nazwa wielu walut.
Od nazwy rzymskiej zlotej monety aureus, z łacińskiego aurum (złoto), pochodzi nazwa podjednostek korony duńskiej i norweskiej – øre, korony szwedzkiej – öre oraz korony islandzkiej (historyczna, wycofana w 2003) – eyrir (lm aurar)

nazwa waluty, jednostki głównejnazwa oryginalnakod ISO 4217podjednostka
złotyzłotyPLNgrosz
Nazwa waluty w języku polskim jest odmienna

index

Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl

Źródło: strony internetowe emitentów, encyklopedie online oraz inne ogólnodostępne źródła