Emitenci, mennice, drukarnie
Wersja rozwojowa, może zawierać błędy i nieścisłości! – aktualizacja: 15.09.2025. Warunki użycia informacji i materiałów.
W strefie euro prawo do emisji banknotów przysługuje Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC) oraz krajowym bankom centralnym (KBC). Decyzje emisyjne podejmuje EBC, natomiast banki krajowe działają na jego wniosek i pod jego nadzorem, fizycznie produkując, dystrybuując i wycofując banknoty. Obecnie banknoty może drukować czternaście akredytowanych drukarń, w tym Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, posiadająca akredytację od 2007 roku. Całkowita wartość monet i banknotów wprowadzanych corocznie do obiegu jest zatwierdzana przez Radę Prezesów EBC. Poczytaj także o seriach i numerach banknotów euro.
Emisja monet euro leży w kompetencji poszczególnych państw członkowskich. Każde państwo projektuje narodową stronę monet, przy czym projekty i wielkość emisji wymagają zatwierdzenia przez EBC i Komisję Europejską (KE). Państwa emitują także monety kolekcjonerskie i okolicznościowe, których liczba musi być uprzednio zatwierdzona. Procedury te koordynuje Komisja Europejska, a plany emisji są publikowane w Dzienniku Urzędowym UE. Produkcja monet może być zlecana dowolnej mennicy.
Państwa używające euro, lecz nienależące do strefy euro, zawarły z Unią Europejską układy monetarne, na mocy których mogą stosować euro jako swoją oficjalną walutę i emitować własne monety euro: Andora, Monako, San Marino i Watykan. Pozostałe państwa – Kosowo i Czarnogóra – przyjęły euro jednostronnie.
A
Abchazja | Afganistan | Albania | Algieria | Andora | Angola | Arabia Saudyjska | Argentyna | Armenia | Aruba | Australia | Austria | Azerbejdżan
B
Bahamy | Bahrajn | Bangladesz | Barbados | Belgia | Belize | Bermudy | Białoruś | Boliwia | Bośnia i Hercegowina | Botswana | Brazylia | Bułgaria | Burundi
C
Chile | Chiny | Chorwacja | Curaçao | Cypr | Czechy
D
Dania | Dominikana
E
Egipt | Ekwador | Estonia | Eswatini | Etiopia
F
Falklandy | Fidżi | Filipiny | Finlandia | Francja
G
Gambia | Ghana | Gibraltar | Grecja | Grenada | Gruzja | Guernsey | Gujana | Gwatemala | Gwinea
H
Hiszpania | Holandia | Honduras | Hongkong
I
Indie | Indonezja | Iran | Irlandia | Irlandia Północna | Izrael
J
Jamajka | Japonia | Jemen | Jordania
K
Kajmany | Kambodża | Kamerun | Kanada | Katar | Kazachstan | Kenia | Kirgistan | Kolumbia | Korea Północna | Korea Południowa | Kostaryka | Kuba | Kuwejt
L, Ł
Laos | Lesotho | Liban | Liberia | Libia | Liechtenstein | Litwa | Luksemburg | Łotwa
M
Macedonia Północna | Makau | Malawi | Malediwy | Malezja | Malta | Maroko | Mauretania | Mauritius | Meksyk | Mjanma | Mołdawia | Monako | Mongolia | Mozambik
N
Naddniestrze | Namibia | Niemcy | Nigeria | Nikaragua | Norwegia | Nowa Zelandia
O
Oman | Osetia Południowa
P
Pakistan | Papua-Nowa Gwinea | Paragwaj | Peru | Polska | Południowa Afryka | Portugalia
R
Republika Zielonego Przylądka | Rosja | Rumunia | Rwanda
S
Samoa | San Marino | Serbia | Sierra Leone | Singapur | Sint Maarten | Słowacja | Słowenia | Somalia | Sri Lanka | Stany Zjednoczone Ameryki | Sudan | Sudan Południowy | Surinam | Syria | Szwajcaria
T
Tadżykistan | Tajlandia | Tajwan | Tonga | Trynidad i Tobago | Tunezja | Turcja | Turkmenistan
U
Ukraina | Urugwaj | Uzbekistan
W
Watykan | Węgry | Wenezuela | Wielka Brytania | Włochy | Wyspa Man | Wyspy Cooka | Wyspy Marshalla | Wyspy Owcze | Wyspy Salomona | Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
Z
Zambia | Zimbabwe | Zjednoczone Emiraty Arabskie
Abchazja
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Republiki Abchazji Аҧсны Аҳәынҭқарра Амилаҭтә Банк / Национальный банк Республики Абхазия | Narodowy Bank Republiki Abchazji Аҧсны Аҳәынҭқарра Амилаҭтә Банк / Национальный банк Республики Абхазия |
| produkcja | różne | różne |
Afganistan
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Afganistanu Da Afghanistan Bank, DAB بانک مرکزی افغانستان د افغانستان بانک | Bank Afganistanu Da Afghanistan Bank, DAB بانک مرکزی افغانستان د افغانستان بانک |
| produkcja | różne | różne |
Banknoty afgani produkował także Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych
Albania
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Albanii Banka e Shqipërisë | Bank Albanii Banka e Shqipërisë |
| produkcja | różne | różne |
Algieria
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Algierii Banque d’Algérie / بنك الجزائر | Bank Algierii Banque d’Algérie / بنك الجزائر |
| produkcja | Mennica Hôtel des Monnaies / نعناع | Mennica Hôtel des Monnaies / نعناع |
Uprawnienia do emisji pieniądza należącego do państwa powierzono Bankowi Algierii. Mennica jest własnością Banku Algierii
Andora
| monety | banknoty | |
| emitent | Rząd Andory (Rada Wykonawcza Andory) Govern d’Andorra (Consell Executiu d’Andorra) | Europejski Bank Centralny, EBC Banc Central Europeu, BCE |
| produkcja | różne | różne |
Księstwo Andory zawarło z UE umowę monetarną, która pozwala jej na ustanowienie euro swoją oficjalną walutą i na emisję monet euro od 1 lipca 2013 r. W latach parzystych monety bije hiszpańska Narodowa Fabryka Monet i Znaczków – Mennica Królewska (Fábrica Nacional de Moneda y Timbre – Real Casa de la Moneda, FNMT-RCM), w latach nieparzystych francuska Mennica Paryska (Monnaie de Paris). Przed przyjęciem euro Andora nie miała swojej waluty narodowej. W obiegu był frank francuski i peseta hiszpańska (powszechniejsza i stosowana w oficjalnych dokumentach finansowych)
Angola
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Angoli Banco Nacional de Angola, BNA | Narodowy Bank Angoli Banco Nacional de Angola, BNA |
| produkcja | różne | różne |
Armenia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Republiki Armenii Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ, ՀՀ ԿԲ | Bank Centralny Republiki Armenii Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ, ՀՀ ԿԲ |
| produkcja | różne | różne |
Angielska nazwa banku: Central Bank of the Republic of Armenia, CBA. Monety produkowane także w Mennicy Polskiej
Austria
| monety | banknoty | |
| emitent | Mennica Austriacka Münze Österreich | Europejski Bank Centralny, EBC Europäische Zentralbank, EZB |
| produkcja | Mennica Austriacka Münze Österreich | akredytowane drukarnie |
Mennica Austriacka (Münze Österreich AG) jest niezależną spółką należącą do Austriackiego Banku Narodowego (Oesterreichische Nationalbank, OeNB) i posiada wyłączne prawo do bicia i emisji zarówno monet obiegowych, jak i kolekcjonerskich w Austrii
Azerbejdżan
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Republiki Azerbejdżanu Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı, AMB | Bank Centralny Republiki Azerbejdżanu Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı, AMB |
| produkcja | różne | różne |
Akronim AMB od skróconej nazwy Azərbaycan Mərkəzi Bankı (Bank Centralny Azerbejdżanu)
Belgia
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Belgii Nationale Bank van België, NBB Banque nationale de Belgique, BNB Belgische Nationalbank, BNB | Europejski Bank Centralny, EBC Europese Centrale Bank, ECB Banque centrale européenne BCE Europäische Zentralbank, EZB |
| produkcja | Królewska Mennica Holenderska Koninklijke Nederlandse Munt, KMN | akredytowane drukarnie |
Narodowy Bank Belgii emituje monety w imieniu Ministerstwa Finansów. Do 23 października 2017 r. belgijskie monety euro biła Królewska Mennica Belgii (Koninklijke Munt van België, KMB / Monnaie Royale de Belgique, MRB). Obecnie, do 31.12.2025 r., monety są zamawiane w Królewskiej Mennicy Holenderskiej. Działalność mennicy belgijskiej ogranicza się do projektowania, kontroli jakości i wykrywania fałszywych monet. Monety ze znakiem mincmistrza są oficjalnymi emisjami Belgii. Nadrzędnym organem emisyjnym jest król Belgii
Białoruś
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Republiki Białorusi Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь | Narodowy Bank Republiki Białorusi Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь |
| produkcja | różne | różne |
W wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę i współpracy dyktatora Białorusi z Rosją, Białoruś została objęta międzynarodowymi sankcjami, przez co wybór producenta został mocno ograniczony. Monety biła także Mennica Polska
Botswana
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Botswany Bank of Botswana, BoB Banka Ya Botswana | Bank Botswany Bank of Botswana, BoB Banka Ya Botswana |
| produkcja | różne | różne |
Brazylia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Brazylii Banco Central do Brasil, BCB | Bank Centralny Brazylii Banco Central do Brasil, BCB |
| produkcja | Mennica Brazylijska Casa da Moeda do Brasil | Mennica Brazylijska Casa da Moeda do Brasil |
Bułgaria
Do 1 stycznia 2026 r. emitentem monet i banknotów bułgarskiego lewa będzie Narodowy Bank Bułgarii (Българската народна банка, БНБ). Produkcja monet obiegowych i kolekcjonerskich odbywa się w Mennicy Bułgarskiej (Монетен двор ЕАД). Banknoty drukuje Drukarnia Narodowego Banku Bułgarii (Печатница на БНБ АД). Zarówno mennica jak i drukarnia należą do Narodowego Banku Bułgarii.
Od 1 stycznia 2026 r. lew zostanie zastąpiony euro
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Bułgarii Българската народна банка, БНБ | Europejski Bank Centralny, EBC Европейската централна банка, ЕЦБ |
| produkcja | Mennica (Bułgarska) Монетен двор | akredytowane drukarnie |
Chorwacja
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Chorwacji Hrvatska narodna banka, HNB | Europejski Bank Centralny, EBC Europska središnja banka, ESB |
| produkcja | Mennica Chorwacka Hrvatska kovnica novca | akredytowane drukarnie |
Cypr
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Cypru Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, ΚΤΚ | Europejski Bank Centralny, EBC Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ε.Κ.Τ. |
| produkcja | Departament Druku Banknotów i Papierów Wartościowych Banku Grecji (IETA) – Mennica Το Ίδρυμα Εκτυπώσεως Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ)-Νομισματοκοπείο | akredytowane drukarnie |
Nie należy mylić Banku Centralnego Cypru (określanego w języku tureckim jako Kıbrıs Merkez Bankası, choć nazwa ta nie jest używana oficjalnie) z Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası (KKTCMB, Bankiem Centralnym Tureckiej Republiki Cypru Północnego), który pełni funkcję banku centralnego w tzw. Tureckiej Republice Cypru Północnego – północnej części wyspy pozostającej pod turecką okupacją. Instytucja ta nie posiada uprawnień emisyjnych, które należą do Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB, Banku Centralnego Republiki Turcji). W okupowanej części Cypru w obiegu znajduje się lira turecka
Czechy
| monety | banknoty | |
| emitent | Czeski Bank Narodowy Česká národní banka, ČNB | Czeski Bank Narodowy Česká národní banka, ČNB |
| produkcja | Mennica Czeska Česká mincovna | Państwowa Drukarnia Papierów Wartościowych Státní tiskárna cenin, STC |
Dania
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Danii Danmarks Nationalbank | Narodowy Bank Danii Danmarks Nationalbank |
| produkcja | różne | różne |
Do 2016 r. za bicie monet i druk banknotów odpowiadała Królewska Mennica Danii (Den Kongelige Mønt). Od 2017 do 2024 r. monety produkowała Mennica Fińska (Suomen Rahapaja / Myntverket i Finland), od 2025 r. (według umowy do 2028, z możliwością przedłużenia) Mennica Hiszpańska (Fábrica Nacional de Moneda y Timbre – Real Casa de la Moneda). Banknoty obecnie produkuje francuska Oberthur. Na monetach, bez względu na producenta, znajduje się serce, znak duńskiej mennicy
Estonia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Estonii Eesti Pank | Europejski Bank Centralny, EBC Euroopa Keskpank, EKP |
| produkcja | różne | akredytowane drukarnie |
Finlandia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Finlandii Suomen Pankki / Finlands Bank | Europejski Bank Centralny, EBC Euroopan keskuspankki, EKP / Europeiska centralbanken, ECB |
| produkcja | różne | akredytowane drukarnie |
Za emisję fińskich monet euro odpowiada Ministerstwo Finansów, jednak ustawowe prawo do emisji ma wyłącznie Bank Finlandii. W 2025 r. Finlandia zrezygnowała z własnej produkcji monet i banknotów
Francja
| monety | banknoty | |
| emitent | Mennica Paryska Monnaie de Paris | Europejski Bank Centralny, EBC Banque centrale européenne, BCE |
| produkcja | Mennica Paryska Monnaie de Paris | akredytowane drukarnie |
Do 2007 roku Mennica Paryska była częścią Ministerstwa Gospodarki, Finansów i Przemysłu, kiedy to uzyskała autonomię i osobowość prawną. Od tego momentu Mennica Paryska emituje monety w imieniu Republiki Francuskiej
Grecja
| monety | banknoty | |
| emitent | Ministerstwo Finansów Υπουργείο Οικονομικών | Europejski Bank Centralny, EBC Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ε.Κ.Τ |
| produkcja | Departament Druku Banknotów i Papierów Wartościowych Banku Grecji (IETA) – Mennica Το Ίδρυμα Εκτυπώσεως Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ)-Νομισματοκοπείο | Departament Druku Banknotów i Papierów Wartościowych Banku Grecji (IETA) – Mennica Το Ίδρυμα Εκτυπώσεως Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ)-Νομισματοκοπείο |
IETA jest niezależnym departamentem Banku Grecji (Τράπεζα της Ελλάδος)
Gruzja
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Gruzji საქართველოს ეროვნული ბანკი | Narodowy Bank Gruzji საქართველოს ეროვნული ბანკი |
| produkcja | różne | różne |
Hiszpania
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Hiszpanii Banco de España | Europejski Bank Centralny, EBC Banco Central Europeo, BCE |
| produkcja | Narodowa Fabryka Monet i Znaczków – Mennica Królewska Fábrica Nacional de Moneda y Timbre – Real Casa de la Moneda, FNMT-RCM | akredytowane drukarnie |
Za emisję monet w imieniu państwa hiszpańskiego odpowiada Bank Hiszpanii
Holandia
| monety | banknoty | |
| emitent | Ministerstwa Finansów Ministerie van Financiën | Europejski Bank Centralny, EBC Europese Centrale Bank, ECB |
| produkcja | Królewska Mennica Holenderska Koninklijke Nederlandse Munt, KNM | akredytowane drukarnie |
W imieniu państwa holenderskiego Narodowy Bank Holandii (De Nederlandsche Bank, DNB), zleca produkcję monet kolekcjonerskich, wybiera (w przetargu) mennicę oraz nadzoruje ich produkcję. Najczęściej wybieraną mennicą jest Królewska Mennica Holenderska
Iran
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Islamskiej Republiki Iranu بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران | Bank Centralny Islamskiej Republiki Iranu بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران |
| produkcja | Mennica Banku Centralnego Iranu ضرابخانه بانک مرکزی ایران | Organizacja Produkcji Banknotów i Monet سازمان تولید اسکناس و مسکوک |
Wyłączne prawo emisji waluty przysługuje rządowi Iranu, który powierzył je Bankowi Centralnemu Islamskiej Republiki Iranu. Organizacja Produkcji Banknotów i Monet (po angielsku: Security Printing and Minting Organization, SPMO) jest jedną z jednostek podległych Bankowi Centralnemu Iranu, odpowiedzialną – z wyłącznym prawem – za projektowanie, druk i wycofywanie z obiegu banknotów oraz bicie monet. Monety (obiegowe i kruszcowe) produkuje Mennica Banku Centralnego Iranu (zarządzana przez SPMO), natomiast banknoty drukuje SPMO na papierze zabezpieczonym, który powstaje w krajowej Papierni Dokumentów Wartościowych (كارخانه توليد كاغذ اسناد بهادار (تكاب), Security Paper Mill (TAKAB))
Irlandia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Irlandii Banc Ceannais na hÉireann / Central Bank of Ireland | Europejski Bank Centralny, EBC Banc Ceannais Eorpach, BCE European Central Bank, ECB |
| produkcja | Centrum Walutowe An tIonad Airgeadra / Currency Centre | akredytowane drukarnie |
Centrum Walutowe, nieformalnie nazywane Mennicą Irlandzką, jest mennicą i drukarnią banknotów Banku Centralnego Irlandii z siedzibą w Dublinie. Irlandzkie obiegowe i okolicznościowe monety euro oraz monety kolekcjonerskie są emitowane przez Bank Centralny Irlandii, który działa w imieniu Ministra Finansów (An tAire Airgeadais / Minister for Finance of Ireland). Wszystkie irlandzkie srebrne monety zawierają srebro próby 925, a monety złote – złoto próby 999 i są one bite w jakości stempla lustrzanego (proof)
Kazachstan
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Kazachstanu / Narodowy Bank Republiki Kazachstanu. NBK Қазақстан Ұлттық Банкі / Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі | Narodowy Bank Kazachstanu / Narodowy Bank Republiki Kazachstanu. NBK Қазақстан Ұлттық Банкі / Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі |
| produkcja | Mennica Kazachstanu Narodowego Banku Republiki Kazachstanu Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан теңге сарайы | Fabryka banknotów Narodowego Banku Republiki Kazachstanu Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банкнот фабрикасы |
Kirgistan
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Republiki Kirgiskiej Кыргыз Республикасынын Улуттук Банкы Национальный банк Кыргызской Республики | Narodowy Bank Republiki Kirgiskiej Кыргыз Республикасынын Улуттук Банкы Национальный банк Кыргызской Республики |
| produkcja | różne | różne |
Korea Południowa
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Korei 한국은행, BOK | Bank Korei 한국은행, BOK |
| produkcja | Koreańska Korporacja Mennicza, Druku Zabezpieczonego i Obsługi Dowodów Tożsamości, KOMSCO 한국조폐공사 KOMSCO | Koreańska Korporacja Mennicza, Druku Zabezpieczonego i Obsługi Dowodów Tożsamości, KOMSCO 한국조폐공사 KOMSCO |
Kostaryka
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Kostaryki Banco Central de Costa Rica, BCCR | Bank Centralny Kostaryki Banco Central de Costa Rica, BCCR |
| produkcja | różne | różne |
Monety obiegowe i kolekcjonerskie colona kostarykańskiego bije także Mennica Polska
Liechtenstein
Księstwo Liechtensteinu (Fürstentum Liechtenstein) przyjęło franka szwajcarskiego w 1924 r. Monety kolekcjonerskie emitowane w Liechtensteinie produkowane są we współpracy z różnymi mennicami, w tym z Mennicą Szwajcarską oraz innymi renomowanymi producentami monet. Monety te nie są prawnym środkiem płatniczym w Liechtensteinie ani w Szwajcarii. Choć są one denominowane w frankach szwajcarskich, ich wartość wynika głównie z wartości kolekcjonerskiej, a nie z wartości nominalnej. W praktyce oznacza to, że nie można ich używać do codziennych transakcji, ale są one poszukiwane przez kolekcjonerów. Emisja monet kolekcjonerskich jest zgodna z porozumieniami między Księstwem Liechtensteinu a Szwajcarią, w tym z aprobatą Szwajcarskiego Banku Narodowego, aby zapewnić, że emisja nie wpłynie negatywnie na system monetarny Szwajcarii – patrz: Szwajcaria
| monety | banknoty | |
| emitent | ||
| produkcja | różne mennice |
Litwa
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Litwy Lietuvos bankas | Europejski Bank Centralny, EBC Eiropas Centrālā banka, ECB |
| produkcja | Mennica Litewska Lietuvos monetų kalykloje | akredytowane drukarnie |
Luksemburg
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Luksemburga Banque centrale du Luxembourg, BCL | Europejski Bank Centralny, EBC Banque centrale européenne, BCE |
| produkcja | różne | akredytowane drukarnie |
Bank Centralny Luksemburga powstał w 1998 r., co było niezbędne aby Wielkie Księstwo Luksemburga mogło przystąpić do strefy euro. Strona banku prowadzona jest w urzędowym języku francuskim z angielską wersją. Nazwy banku w pozostałych językach urzędowych: Luxemburger Zentralbank – niemiecki, Zentralbank vu Lëtzebuerg – luksemburski
Łotwa
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Łotwy Latvijas Banka | Europejski Bank Centralny, EBC Eiropas Centrālā banka, ECB |
| produkcja | różne mennice | akredytowane drukarnie |
Makau
| monety | banknoty | |
| emitent | Rząd Makau Governo da RAEM 澳門特別行政區政府 | Władza Monetarna Makau Autoridade Monetária de Macau, AMCM 澳門金融管理局 |
| produkcja | różne | Drukarnia Banknotów Hongkongu Hong Kong Note Printing |
Emisja waluty należy do kompetencji Rządu Specjalnego Regionu Administracyjnego Makau (Governo da Região Administrativa Especial de Macau, RAEM / 澳門特別行政區政府). Rząd powierzył wykonywanie tego prawa Władzy Monetarnej Makau (Autoridade Monetária de Macau, AMCM / 澳門金融管理局), której akronim wywodzi się z nazwy poprzednika – Autoridade Monetária e Cambial de Macau (Urząd Walutowy i Dewizowy Makau, działający do 1999 r.). AMCM pełni funkcję instytucji regulacyjnej i gwarancyjnej: zapewnia, że emisja banknotów jest w pełni pokryta rezerwami dewizowymi, nadzoruje stabilność kursu wymiany pataki wobec dolara hongkońskiego (ustalonego na poziomie 1,03 MOP = 1 HKD). Władze Monetarne Makau są de facto bankiem centralnym Makau. Fizyczną emisję banknotów wykonują dwa banki działające jako agenci emisyjni: Banco da China / 中國銀行澳門分行 (Bank Chin, od 1995 r.) oraz Banco Nacional Ultramarino / 葡萄牙海外國民銀行 lub 大西洋銀行 (Narodowy Bank Zamorski lub Bank Oceanu Atlantyckiego, od 1902 r.). Monety są emitowane bezpośrednio przez Rząd Makau, a AMCM pełni rolę nadzorczą, dbając o zgodność emisji monet z polityką pieniężną i odpowiednią podażą w obiegu
Maroko
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Maroka بنك المغرب / Bank Al-Maghrib | Bank Maroka بنك المغرب / Bank Al-Maghrib |
| produkcja | Mennica دار السكة / Dar As-Sikkah | Mennica دار السكة / Dar As-Sikkah |
Mennica jest częścią Banku Maroka
Meksyk
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Meksyku Banco de México | Bank Meksyku Banco de México |
| produkcja | Mennica Meksykańska Casa de Moneda de México | Fabryka Banknotów Banku Meksyku Fábrica de Billetes del Banco de México |
Mołdawia
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Mołdawii Banca Naţională a Moldovei | Narodowy Bank Mołdawii Banca Naţională a Moldovei |
| produkcja | Mennica Rumuńska, Mennica Czeska Monetăria Statului, Česká mincovna | Drukarnia Banku Francji Imprimerie de la Banque de France |
Naddniestrze
Do 2005 r. monety dla Naddniestrza były produkowane w Mennicy Polskiej. Monety obiegowe i okolicznościowe prawdopodobnie bite są w Mennicy Tyraspolskiej (Тира́спольский моне́тный дво́р). Monety kolekcjonerskie z metali szlachetnych zamawiane są rosyjskim Goznaku. Banknoty produkuje także rosyjski Goznak (Акционерное общество „Гозна́к”) i/lub w Mennicy Tyraspolskiej.
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Republiki Naddniestrzańskiej Приднестровский республиканский банк | Bank Republiki Naddniestrzańskiej Приднестровский республиканский банк |
| produkcja |
Niemcy
| monety | banknoty | |
| emitent | Federalne Ministerstwo Finansów Bundesministerium der Finanzen | Europejski Bank Centralny, EBC Europäische Zentralbank, EZB |
| produkcja | mennice krajów związkowych: Mennica Państwowa w Berlinie Staatliche Münze Berlin, SMB, A Mennica Bawarska / Mennica Główna w Monachium Bayerisches Hauptmünzamt, HMA München, D Mennica Państwowa Badenii-Wirtembergii w Stuttgarcie Staatliche Münzen Baden-Württemberg, F Mennica Państwowa Badenii-Wirtembergii w Karlsruhe Staatliche Münze Baden-Württemberg Standort Karlsruhe, G Mennica Hamburska Hamburgische Münze, J | akredytowane drukarnie |
Norwegia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Norwegii Norges Bank / Noregs Bank | Bank Norwegii Norges Bank / Noregs Bank |
| produkcja | Mennica Norweska Det Norske Myntverket | różne |
Do czerwca 2007 roku banknoty norweskie były produkowane w drukarni banknotów Banku Norwegii w Oslo (Norges Banks seddeltrykkeri / Noregs Banks seddeltrykkjeri). Drukarnia została zamknięta w czerwcu 2007 roku na mocy decyzji Zarządu z 2002 roku. Od 2008 roku norweskie banknoty są dostarczane przez zagraniczne drukarnie komercyjne
Osetia Południowa
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Republiki Osetii Południowej Республикæ Хуссар Ирыстоны националон банк / Национальный банк Республики Южная Осетия | Narodowy Bank Republiki Osetii Południowej Республикæ Хуссар Ирыстоны националон банк / Национальный банк Республики Южная Осетия |
| produkcja | różne | różne |
Jako państwo nieuznawane na świecie, de facto prorosyjskie, aktualna produkcja ogranicza się do Mennicy Moskiewskiej (Московский монетный двор, ММД) i Mennicę Petersburską (Санкт-Петербургский монетный двор, СПМД). Banknoty, które są w planach, zapewne drukowane będą przez rosyjski Goznak
Pakistan
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Państwowy Pakistanu بینک دَولتِ پاکِستان / State Bank of Pakistan, SBP | Bank Państwowy Pakistanu بینک دَولتِ پاکِستان / State Bank of Pakistan, SBP |
| produkcja | Mennica Pakistańska پاکستان ٹکسال / Pakistan Mint | Pakistańska Korporacja Druku Zabezpieczonego پاکستان سیکیورٹی پرنٹنگ کارپوریشن / Pakistan Security Printing Corporation, PSPC |
Peru
| monety | banknoty | |
| emitent | Centralny Bank Rezerw Peru Banco Central de Reserva del Perú, BCRP | Centralny Bank Rezerw Peru Banco Central de Reserva del Perú, BCRP |
| produkcja | Mennica Narodowa Casa Nacional de Moneda | różne |
Polska
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Polski, NBP | Narodowy Bank Polski, NBP |
| produkcja | Mennica Polska | Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, PWPW |
Portugalia
| monety | banknoty | |
| emitent | Ministerstwo Finansów Ministério das Finanças | Europejski Bank Centralny, EBC Banco Central Europeu, BCE |
| produkcja | Narodowa Drukarnia i Mennica (Mennica Portugalska) Imprensa Nacional Casa da Moeda, INCM | akredytowane drukarnie |
W Portugalii monety euro emituje państwo za pośrednictwem Ministerstwa Finansów – Dyrekcji Generalnej Skarbu Państwa i Finansów (Ministério das Finanças – Direção-Geral do Tesouro e Finanças). Monety są bite przez Narodową Drukarnię i Mennicę, a do obiegu wprowadza je Bank Portugalii (Banco de Portugal)
Rumunia
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Rumunii Banca Națională a României, BNR | Narodowy Bank Rumunii Banca Națională a României, BNR |
| produkcja | Mennica Państwowa Monetaria Statului | Drukarnia Narodowego Banku Rumunii Imprimeria Băncii Naționale a României |
Słowacja
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Słowacji Národná banka Slovenska, NBS | Europejski Bank Centralny, EBC Európska centrálna banka, ECB |
| produkcja | Mennica Kremnica Mincovňa Kremnica | akredytowane drukarnie |
Słowenia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Słowenii Banka Slovenije | Europejski Bank Centralny, EBC Evropska centralna banka, ECB |
| produkcja | różne mennice | akredytowane drukarnie |
Sri Lanka
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Sri Lanki ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව இலங்கை மத்திய வங்கி Central Bank of Sri Lanka, CBSL | Bank Centralny Sri Lanki ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව இலங்கை மத்திய வங்கி Central Bank of Sri Lanka, CBSL |
| produkcja | różne | różne |
Syria
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Syrii مصرف سورية المركزي | Bank Centralny Syrii مصرف سورية المركزي |
| produkcja | różne | różne |
Spotykany akronim CBS pochodzi od angielskiej nazwy Central Bank of Syria
Szwajcaria
| monety | banknoty | |
| emitent | Mennica Szwajcarska Münzstätte Swissmint, Monnaie fédérale Swissmint, Zecca federale Swissmint, Federal Mint Swissmint (Berno, B) | Szwajcarski Bank Narodowy, SBN Schweizerische Nationalbank, SNB, Banque Nationale Suisse, BNS, Banca Nazionale Svizzera, BNS, Banca Naziunala Svizra, BNS |
| produkcja | Mennica Szwajcarska Münzstätte Swissmint, Monnaie fédérale Swissmint, Zecca federale Swissmint, Federal Mint Swissmint (Berno, B) | Orell Füssli |
Emisja pieniądza leży w kompetencji Konfederacji Szwajcarskiej. W jej imieniu monety bije Mennica Szwajcarska, oficjalna mennica federalna z siedzibą w Bernie, a emisja banknotów została przeniesiona na Szwajcarski Bank Narodowy, który ma wyłączne prawo do emisji banknotów w Szwajcarii. Bank centralny odpowiada także za wprowadzenie monet do obiegu za pośrednictwem sieci biur bankowych. Frank szwajcarski (CHF) jest używany również w Księstwie Liechtensteinu
Turcja
| monety | banknoty | |
| emitent | Ministerstwo Skarbu i Finansów Republiki Turcji Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı | Bank Centralny Republiki Turcji Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, TCMB |
| produkcja | Mennica Turecka Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü | Drukarnia Banknotów Banknot Matbaası |
Prawo do druku i emisji banknotów przysługuje tureckiemu parlamentowi, Wielkiemu Zgromadzeniu Narodowemu Turcji (Türkiye Büyük Millet Meclisi, TBMM). W 1994 r. Zgromadzenie przekazało bezterminowo to prawo Bankowi Centralnemu Republiki Turcji. Projektowaniem i drukiem banknotów zajmuje się Generalna Dyrekcja Druku Banknotów (Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü), jednostka organizacyjna TCMB.
Emitentem monet jest państwo tureckie, reprezentowane przez Ministerstwo Skarbu i Finansów Republiki Turcji (T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı). Produkcją monet — obiegowych, okolicznościowych i kolekcjonerskich — zajmuje się Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü (Mennica i Drukarnia Znaków Wartościowych), potocznie nazywana w Turcji Darphane (Mennica), a za granicą Mennicą Turecką lub Turecką Mennicą Państwową. Mennica podlega ministerstwu i działa w jego imieniu.
Ukraina
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Ukrainy, NBU Національний банк України, НБУ | Narodowy Bank Ukrainy, NBU Національний банк України, НБУ |
| produkcja | Drukarnia i Mennica Narodowego Banku Банкнотно-монетний двір Національного банку | Drukarnia i Mennica Narodowego Banku Банкнотно-монетний двір Національного банку |
Urugwaj
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Urugwaju Banco Central del Uruguay, BCU | Bank Centralny Urugwaju Banco Central del Uruguay, BCU |
| produkcja | różne | różne |
Monety kolekcjonerskie emitowane przez BCU są demonetyzowane i w związku z tym nie są prawnym środkiem płatniczym
Węgry
| monety | banknoty | |
| emitent | Narodowy Bank Węgier Magyar Nemzeti Bank, MNB | Narodowy Bank Węgier Magyar Nemzeti Bank, MNB |
| produkcja | Mennica Węgierska Magyar Pénzverő | Drukarnia Banknotów Pénzjegynyomda |
Mennica jest własnością Narodowego Banku Węgier. MNB jest także większościowym udziałowcem drukarni
Wielka Brytania
W przypadku lokalnych funtów szterlingów, które są gwarantowane przez Bank Anglii, emisja leży w kompetencji lokalnych władz lub banków komercyjnych – patrz: Przewodnik: Funt szterling
| monety | banknoty | |
| emitent | Mennica Królewska Royal Mint | Bank Anglii Bank of England, BoE |
| produkcja | Mennica Królewska Royal Mint | De La Rue |
Włochy
| monety | banknoty | |
| emitent | Ministerstwo Gospodarki i Finansów Ministero dell’Economia e delle Finanze, MEF | Europejski Bank Centralny, EBC Banca centrale europea, BCE |
| produkcja | Instytut Poligraficzny i Mennica Państwowa (Mennica Rzymska, R) Istituto Poligrafico e Zecca dello Stato, IPZS (Zecca di Roma, R) | akredytowane drukarnie |
Zambia
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Zambii Bank of Zambia | Bank Zambii Bank of Zambia |
| produkcja | różne | różne |
Zjednoczone Emiraty Arabskie
| monety | banknoty | |
| emitent | Bank Centralny Zjednoczonych Emiratów Arabskich مصرف الإمارات العربية المتحدة المركزي | Bank Centralny Zjednoczonych Emiratów Arabskich مصرف الإمارات العربية المتحدة المركزي |
| produkcja | różne | różne |
Używany akronim CBUAE pochodzi od angielskiej nazwy banku: Central Bank of the United Arab Emirates
Warunki użycia informacji i materiałów
Źródło: opracowanie własne na podstawie ogólnodostępnych źródeł, stron banków, mennic i drukarń