Frank CFA. Teraźniejszość i przyszłość

Frank CFA – franc de la Coopération Financière en Afrique Centrale – powstał 26 grudnia 1945 r. i jest obecnie walutą używaną w niepodległych państwach Afryki, będących wcześniej koloniami Francji i innych państw europejskich. Wprowadzenie do obiegu franka CFA, zastępującego kolonialne waluty, było spowodowane głównie powojennymi problemami gospodarczymi Francji (w tym samym czasie i powodów powstał także frank CFP). Skrót CFA można przetłumaczyć jako (frank) Wspólnoty Finansowej Afryki, choć pierwotnie znaczyło frank francuski kolonii w Afryce. Dziś waluta używana jest przez 14 państw, wchodzących w skład dwóch unii:
Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej – Commuauté Économique des États de l’Afrique de l’Ouest, CEDEAO; Economic Community of West African States, ECOWAS.
Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Środkowej – Communauté Économique des États d’Afrique Centrale, CEEAC; Economic Community of Central African States, ECCAS.

Za politykę pieniężną i emisję waluty odpowiadają dwa banki centralne:

BCEAO (1959) – Banque Centrale des États de l’Afrique de l’Ouest – Centralny Bank Państw Afryki Zachodniej emitujący zachodnioafrykańskiego franka CFA o kodzie ISO 4217 XOF. Należą tu: Benin, Burkina Faso, Gwinea Bissau, Mali, Niger, Senegal, Togo, Wybrzeże Kości Słoniowej.
BEAC (1972)- Banque des Etats de l’Afrique Centrale – Bank Państw Afryki Środkowej emitujący środkowoafrykańskiego franka CFA o kodzie ISO 4217 XAF. Należą tu: Czad, Gabon, Gwinea Równikowa, Kamerun, Kongo, Republika Środkowoafrykańska.

Przed ich powstaniem emisją waluty zajmowały się francuskie instytucje emisyjne. Przed BCEAO był to: Banque d’Afrique Occidentale. Przed BEAC było to: L’Institut d’émission de l’Afrique-Occidentale française et du Togo.

Frank CFA jest ściśle powiązany z euro, a przed przyjęciem waluty euro przez Francję z frankiem francuskim. Jest to waluta gwarantowana przez Bank Francji i stałym kursie wymiany wynoszącym: 1 euro = 655.957 franków CFA (kurs ustalony w 1994 r.). Bank Francji sprawuje również kontrolę nad oboma bankami centralnymi, i co za tym idzie także nad kluczowymi aspektami polityki pieniężnej. Oba franki są wzajemnie wymielane w stosunku 1:1 ale nie są akceptowane jako środki płatnicze pomiędzy obszarami unii.

Pozostałe państwa należące do unii, które posługują się własnymi walutami:

ECOWAS: Gambia – dalasi; Ghana – cedi; Gwinea – frank gwinejski; Liberia – dolar liberyjski; Nigeria – naira; Republika Zielonego Przylądka – escudo Zielonego Przylądka; Sierra Leone – leone;
ECCAS: Angola – kwanza; Burundi – frank burundyjski; Demokratyczna Republika Konga – frank kongijski; Wyspy Świętego Tomasza i Książęca – dobra.

Nominały franka CFA:

Frank CFA dzieli się na 100 centymów. Zarówno monety jak i banknoty różnią się od siebie. O oznaczeniu banknotów w zależności od emitenta i kraju można przeczytać w artykule na stronie Pieniądze świata. Wizerunki banknotów i monet znajdują się również na stronach banków centralnych.
Frank CFA emitowany przez BCEAO (Afryka Zachodnia) – XOF, skrót waluty FCFA, CFA
monety: 1, 5, 10, 25, 50, 100, 200, 250, 500; banknoty: 500, 1000, 2000, 5000, 10 000 
Frank CFA emitowany przez BEAC (Afryka Środkowa) – XAF, skrót waluty – FCFA
monety: 1, 2, 5, 10, 25, 100, 500; banknoty: 500, 1000, 2000, 5000, 10 000

Plany:

Zależność waluty i kontrola przez Francję uważana jest za kontynuację kolonialnej polityki w niepodległych państwach oraz ograniczanie rozwoju gospodarczego. Z tego powodu państwa Afryki Zachodniej dążą do wprowadzenia własnej waluty – eco. W dniu 21 grudnia 2019 r. prezydent Alassane Ouattara z Wybrzeża Kości Słoniowej i prezydent Francji Emmanuel Macron ogłosili inicjatywę zastąpienia zachodnioafrykańskiego franka CFA walutą eco. W maju 2020 r. francuskie Zgromadzenie Narodowe zgodziło się zakończyć francuskie zaangażowanie w zachodnioafrykańskiego frank CFA. Kraje korzystające z tej waluty nie będą już musiały wpłacać połowy swoich rezerw walutowych do francuskiego Skarbu Państwa. Na razie nie ma terminu wprowadzenia nowej waluty. Do tego czasu w obiegu pozostanie frank CFA. Według zapowiedzi, nowa waluta ma być również powiązana z euro. Do użytkowników nowej waluty prawdopodobnie dołączyłyby również państwa unii ECOWAS nie używające obecnie franka CFA.

Państwa Afryki Środkowej nie wykluczają w przyszłości zastąpienia franka CFA własną lub inną walutą. Na razie planują, według niepotwierdzonych oficjalnie informacji, wyemitować nowe banknoty w 2021/2022 r.

Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl

Financial Afrik; Afrology Website; CEMAC ECO FINANCE; Wikipedia: Central African CFA franc; West African CFA franc; Franc CFA (CEMAC); Franc CFA (UEMOA); CFA franc; Eco (waluta)