Południowa Afryka – nowe monety obiegowe

25 listopada 2022 r. w Dzienniku Rządowym Republiki Południowej Afryki opublikowano rozporządzenie Ministerstwa Finansów upoważniające Południowoafrykański Bank Rezerw (South African Reserve Bank; SARB) do emisji z dniem 1 stycznia 2023 r. nowej serii monet obiegowych

rand  South African rand
Suid-Afrikaanse rand
Symbol, skrót waluty: R
Kod ISO 4217: ZAR
Podjednostka – 1/100: cent – c

Pierwsze oficjalne informacje o emisji nowych monet zostały ogłoszone 31 sierpnia i opublikowane 1 września 2022 r. Będzie to czwarta seria monet obiegowych (Fourth Decimal Series) w historii waluty dziesiętnej (rand) Południowej Afryki. Obecnie monety pozostaną w obiegu i będą sukcesywnie zastępowane nową serią od 4 maja 2023 r.

Monety zyskały nowy wygląd, niektóre zachowały motyw z poprzedniej serii oraz zmieniono zasady dotyczące umieszczania na nich nazwy państwa. Republika Południowej Afryki zostanie umieszczona na jednej stronie monety i będzie zapisana we wszystkich jedenastu językach urzędowych. Nazwa w danym języku będzie zmieniana rotacyjnie co roku przez dziesięć lat. Na monecie o nominale 5 randów będą trzy języki; na monetach o nominale 10, 50 centów i 2 randów – dwa; na monecie o nominale 1 randa – jeden, według schematu:

Parametry techniczne:

NominałMetal/stopŚrednicaMasa
5 randówbimetaliczny26,00 mm9,5 g
2 randystal niklowana23,00 mm6,5 g
1 randstal niklowana20,00 mm5,0 g
50 centówstal pokryta brązem22,00 mm4,5 g
20 centówstal pokryta brązem19,00 mm3,0 g
10 centówstal pokryta miedzią16,00 mm2,0 g

Moneta o nominale 10 centów

Awers: Pole wyznaczone przez ośmiokąt, po bokach nazwa państwa; Na górze rok emisji; W centrum herb Południowej Afryki; Pod herbem inicjały autora: MJS –  M. J. Scheepers 

Rewers: Wizerunek południowoafrykańskiej pszczoły miodnej; Po lewej inicjały autora: SDN; Pod pszczołą nominał i skrót podjednostki: 10 c

Rant: ząbkowany ?

Moneta o nominale 20 centów

Awers: Pole wyznaczone przez siedmiokąt, po bokach nazwa państwa; Na górze rok emisji; W centrum herb Południowej Afryki; Pod herbem inicjały autora: MJS – M. J. Scheepers 

Rewers: Wizerunek protei królewskiej (wizerunek zachowany z poprzedniej serii); Po prawej inicjały autora: CM – C Moses; Pod rośliną nominał i skrót podjednostki: 20 c

Rant: ząbkowany ?

Moneta o nominale 50 centów

Awers: Pole wyznaczone przez sześciokąt, po bokach nazwa państwa; Na górze rok emisji; W centrum herb Południowej Afryki; Pod herbem inicjały autora: MJS – M. J. Scheepers 

Rewers: Wizerunek turaka niebieskozielonego w locie (wizerunek zachowany z poprzedniej serii); Po lewej inicjały autora: PB – Paul Botes; Pod ptakiem nominał i skrót podjednostki: 50 c

Rant: ząbkowany ?

Moneta o nominale 1 randa

Awers: Pole wyznaczone przez pięciokąt; Na dole nazwa państwa, rok emisji, inicjały autora: MJS – M. J. Scheepers; W centrum stylizowana flaga Południowej Afryki

Rewers: Wizerunek kwiatu protei królewskiej; Po lewej inicjały autora: VLC – V. L. Chipa; Na górze nominał i nazwa waluty w pionie: 1 RAND

Rant: ząbkowany ?

Moneta o nominale 2 randów

Awers: Pole wyznaczone przez czworokąt, po bokach nazwa państwa; Na górze rok emisji; W centrum herb Południowej Afryki; Pod herbem inicjały autora: MJS – M. J. Scheepers 

Rewers: Na tle zarośli wizerunek dwóch skoczników antylopich (wizerunek zachowany z poprzedniej serii); Po lewej inicjały autora: VCL – V. L. Chipa; Na górze nominał i nazwa waluty w pionie: 2 RAND

Rant: ząbkowany ?

Moneta o nominale 5 randów

Awers: Na pierścieniu wzdłuż krawędzi nazwa państwa i rok emisji na górze; Na wewnętrznym herb Południowej Afryki; Po prawej stronie herbu inicjały autora: MJS – M. J. Scheepers 

Rewers: Wzdłuż krawędzi, po bokach, powtarzająca się nazwa banku centralnego w języku angielskim; Na górze nominał i nazwa waluty: 5 RAND; Na dole zabezpieczenie – pole z utajonym tekstem „RAND”; W centrum wizerunek dwóch waleni południowych płynących pod powierzchnią oceanu w towarzystwie trzech ryb; Pod zwierzęciem inicjały autora: MJS – M. J. Scheepers 

Rant: ząbkowany ?

Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl

Oficjalna strona banku centralnego RPA, z niewiadomych przyczyn, jest niedostępna z niektórych zagranicznych adresów IP, w tym z Polski. Aby uzyskać do niej dostęp należy skorzystać z VPN

Źródło: gpwonline.co.za (pdf do pobrania). Wizerunki pochodzą z materiałów banku centralnego i Mennicy Południowoafrykańskiej