0 euro – Maurycy Beniowski
Aktualizacja: 9.12.2021, 11.02.2022, 19.02.2022
Maurycy August Beniowski – Mateusz Maurycy Michał Franciszek Serafin August Beniowski, węg. Benyovszky Móric, słow. Móric Beňovský; ur. przed 20 września 1746 we Vrbovém, zm. 23 maja 1786 na Madagaskarze. Węgierski i polski szlachcic, uczestnik konfederacji barskiej, zesłaniec na Kamczatkę, uciekinier i podróżnik, kolonizator i „król” Madagaskaru, autor poczytnych Pamiętników.
W Rzeczypospolitej brał udział w konfederacji barskiej, w wyniku czego został zesłany najpierw w głąb Rosji, następnie na Syberię i w końcu na Kamczatkę, z której zorganizował ucieczkę statkiem. Przebył trasę od Morza Arktycznego i wybrzeży Alaski, poprzez Japonię i Tajwan do Chin (Makau), skąd poprzez francuskie kolonie na Oceanie Indyjskim i południowe wybrzeża Afryki dostał się do Europy. Odwiedził również Amerykę Północną i wspierał rodzące się Stany Zjednoczone. Z ramienia Francji był kolonizatorem Madagaskaru, gdzie został w 1776 roku obwołany przez tubylców „wielkim królem” (ampansakebe) wyspy i gdzie prawdopodobnie podczas jednego z kolejnych pobytów zginął w potyczce z Francuzami.
Był autorem głośnych pod koniec XVIII wieku Pamiętników, w których opisał swój udział w konfederacji i brawurową ucieczkę z Kamczatki. Był arystokratą pochodzenia węgiersko-słowackiego, uważał się jednak również za Polaka, co podkreślał kilkakrotnie w swych Pamiętnikach. Związany jest z trzema narodami: słowackim, węgierskim i polskim.
Jego imię nosi jedna z ulic Antananarywy, stolicy Madagaskaru, zaś nad brzegiem Oceanu Indyjskiego stoi niewielki pomnik poświęcony Beniowskiemu. Nazwisko Maurycego Beniowskiego nosi jeden z najbardziej efektownych motywów matowych w szachach, mat Beniowskiego. W Gdyni jest nabrzeże noszące jego nazwisko (północne nabrzeże basenu jachtowego): Nabrzeże Beniowskiego oraz ulica Maurycego Beniowskiego, znajdująca się w dzielnicy Grabówek. W Gdańsku jest ulica Maurycego Beniowskiego, znajdująca się w dzielnicy Przymorze Małe. Na wrocławskim osiedlu Grabiszynek, na którym ulice noszą nazwiska słynnych polskich podróżników, jedna z ulic nosi nazwisko Maurycego Beniowskiego. Ulice Maurycego Beniowskiego znajdują się również w wielu innych polskich miastach, m.in. w Krakowie, Wałbrzychu, Elblągu i Świnoujściu. Ulica Beniowskiego znajduje się w Bratysławie, w dzielnicy Dúbravka, a także w Budapeszcie i Wiedniu.
Dla uczczenia Maurycego Beniowskiego, bohatera trzech narodów, zostanie wydana wspólna emisja waloru pamiątkowego 0 euro. Autorem wspólnego motywu dla Polski, Słowacji i Węgier, jest artysta i grafik Adrian Ferda, który przygotował także wspólną edycję Grupy Wyszehradzkiej.
20 września 2021 r. Narodowy Bank Węgier (Magyar Nemzeti Bank; MNB) wyemitował monety kolekcjonerskie poświęcone Maurycemu Beniowskiemu. W maju 2021 r. Poczta Węgierska wydała komplet filatelistyczny – Rok Pamięci Beniowskiego 2021.
Druki pamiątkowe, kolekcjonerskie, bardzo często określa się – w sklepach internetowych, aukcjach, katalogach, artykułach, itp. – mianem banknot. Należy wyraźnie zaznaczyć, że określenie banknot jest zarezerwowane dla znaków pieniężnych waluty. Innym określeniem jakie jest zamiennie stosowane, to produkt numizmatyczny, walor kolekcjonerski. Druki pamiątkowe nie są prawnymi środkami płatniczymi, nie posiadają żadnej siły nabywczej, a ich wartość jest tylko i wyłącznie kolekcjonerska. Dodatkowe informacje.
Seria/nazwa:
Maurycy Beniowski (pl)
Móric Beňovský (sk)
Benyovszky Móric (hu)
Nominał: 0 euro souvenir
Motyw:
Polska: PLBB-2021-1
Słowacja: EEBS-2021-4
Węgry: HUAD-2021-1
Wzór: D
Wymiary: 135 x 74 mm
Projektant: Adrian Ferda (cz)
Cena sprzedaży:
Polska: 20 złotych
Słowacja: 3 euro
Węgry: 1 500 forintów
Nakład:
Polska: 3 000 sztuk – 2 000 sztuk w wersji zwykłej i 1 000 sztuk w wersji anniversary
Słowacja: 5 000 sztuk – 4 000 sztuk w wersji zwykłej i 1 000 sztuk w wersji anniversary
Węgry: 3 000 sztuk – 2 000 sztuk w wersji zwykłej i 1 000 sztuk w wersji anniversary
Emitent:
Polska: Banknoty Pamiątkowe
Słowacja: Euro Souvenir Slovensko
Węgry: Euro Emlekpenz
Data emisji/sprzedaży: 28 lutego 2022 wersja słowacka i węgierska. 5 marca 2022 wersja polska
Przewodnik po walorach pamiątkowych 0 euro souvenir
Przewodnik po wzorach walorów 0 euro souvenir
Przewodnik po seriach i numerach 0 euro souvenir
Przód: Na pierwszym planie portret Maurycego Bieniowskiego z tarczą herbową (?), na podstawie obrazu z epoki. Po prawej stronie żaglowiec, charakterystyczny dla jego licznych podróży. Poniżej znajduje się scena z Madagaskaru, gdzie rdzenni mieszkańcy niosą go jako swojego przyszłego króla na zaimprowizowanym tronie; Po lewej stronie sylwetki charakterystyczne atrybuty, kojarzone z poszczególnymi państwami: Polska – scena bitewna wojsk polskich z wojskami carskimi. Słowacja – dom rodzinny w Vrbové. Węgry – kompas.
Tył: wzór wspólny dla walorów 0 euro souvenir.
Walory pamiątkowe nie są prawnymi środkami płatniczymi
Zestaw filatelistyczny wydany przez Pocztę Węgierską – Rok Pamięci Beniowskiego 2021, składa się:
– ze znaczka z etykietą,
– koperty Pierwszego Dnia Obiegu – FDC,
– arkusza zawierającego 35 znaczków,
– okolicznościowego stempla
Nazwa: Benyovszky-emlékév 2021
Data emisji: 21 maja 2021
Nakład znaczków: 70 000 sztuk
Rozmiar: znaczka 18 x 25.2 mm, znaczka z etykietą 36,25 x 25,2 mm
Rozmiar arkusza: A4
Rozmiar koperty: 182 x 130 mm
Druk: offset
Drukarnia: Pénzjegynyomda Zrt. (znaczek); ANY Biztonsági Nyomda Nyrt. (koperta)
Projekt: Baticz Barnabás
Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl
Źródło: Maurycy Beniowski – Wikipedia, Euro Souvenir Slovensko, Magyar Posta