Przewodnik: 0 euro
Ostatnimi laty dużym zainteresowaniem, również w Polsce, cieszą się druki pamiątkowe, produkty numizmatyczne nazywane – walorami pamiątkowymi. Ich celem jest promocja m.in.: muzeów, zabytków, szeroko rozumianych atrakcji turystycznych, przyrodniczych, znanych postaci, wydarzeń, zarówno historycznych jak i współczesnych – tematyka jest w zasadzie niegraniczona. Każdy kto dysponuje odpowiednimi funduszami i pomysłem, może zlecić ich produkcję. Produkcją tych pamiątek zajmują się głównie firmy prywatne, w kooperacji z drukarniami banknotów. Ale nie tylko. Również banki centralne wypuszczają tego typu walory, chociażby ostatnia emisja Narodowego Banku Ukrainy – Łeonid Kadeniuk – pierwszy kosmonauta niepodległej Ukrainy. Opis początków, idei jaka przyświecała pomysłodawcom, znajdziecie Państwo w opisach na stronie projektów – o historii euro souvenir i o historii memoeuro.
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że druki te (bez względu czy produkowane przez prywatne firmy czy emitowane przez banki) nie są pieniędzmi i tym samym, banknotami. Nie posiadają wartości nabywczej – nie są prawnymi środkami płatniczymi. Posiadają wartość tylko i wyłącznie kolekcjonerską. Określenie – banknot pamiątkowy – jest powszechnym użyciu, zarówno w ofertach sklepów numizmatycznych, serwisów aukcyjnych, artykułach, witrynach WWW. Na części grafik w niniejszym wpisie widnieje określenie „banknot”. Zostanie to skorygowane w późniejszym czasie
Przewodnik: 0 euro
Przewodnik: 0 euro souvenir – ewolucja wyglądu
Przewodnik: 0 euro souvenir – serie i numery
Emisje 0 euro opisane na blogu
Na polskim rynku spotyka się głównie dwa rodzaje walorów pamiątkowych:
0 euro souvenir oraz 0 memoeuro
Dane mogą ulec zmianie: aktualny stan informacji: styczeń 2023 r.
| Producent Używane nazwy | EuroSchein-Souvenir GmbH EuroSchein-Souvenir | Automaten Winkels GmbH & CO. KG Euroscope |
| Polska strona | tak | tak 1 |
| Nominał | 0 | 0 |
| Nazwa waloru | euro souvenir | memoeuro; memoeuroscope |
| spotykane różne wariacje zapisu | spotykane różne wariacje zapisu | |
| Nakład | minimum 5 000 sztuk* (maksymalnie 10 000) | maksimum 5 000 sztuk |
| W 2020 r. z okazji 5-lecia działalności walory emitowane są dwóch wersjach**: – 20% nakładu w wersji Anniversary Edition (nadruk) – 80% nakładu w wersji zwykłej (bez nadruku) Od 2021 r. polska edycja w wersji Gold Edition*** | ||
| Nakład zamknięty – brak możliwości dodruku | ||
| Podłoże | papier banknotowy, bawełniany, wykorzystywany do druku euro Wyemitowano również walory na podłożu polimerowym | papier banknotowy, bawełniany, wykorzystywany do druku euro |
| Drukarnia | Oberthur Fiduciaire – Francja | Royal Joh. Enschedé – Holandia |
| Cena sprzedaży | 20 złotych – stała od 2022 r. – zmienna***** | powyżej 20 złotych – różna 1 od 04.2021 – stała: 20 zł |
| pojedyncze walory zestawy, foldery w różnej formie | pojedyncze walory zestawy, foldery w różnej formie | |
| Wymiary | 135 x 74 mm | 140 x 77 mm |
| Przednia strona | personalizowana | personalizowana |
| Tylna strona | wspólna dla wszystkich emisji | wspólna dla wszystkich emisji lub personalizowana |
| Znak wodny | tak | nie; symulowany – grawiura Beethovena |
| Zabezpieczenia | różne, także te stosowane w banknotach | różne, podobne do stosowanych w banknotach |
| Seria i numer | tak; jeden w postaci: | tak; dwa w postaci: |
| XEMM123456 X – kod kraju E – kod drukarni; lub druga kodu kraju dla państw spoza strefy euro MM – kod emitenta lub miejsca 123456 – numer seryjny, sześć cyfr | – spersonalizowany EAAA001/1 E – kod drukarni AAA – seria 001 – kod klienta /1 – numer motywu – numer seryjny 123456 – sześć cyfr | |
| XEMM123456 – strefa euro oznacza Niemcy i drukarnię Oberthur Fiduciaire PLMM123456 – poza strefą euro oznacza Polskę Szczegółowe informacje w 2 części przewodnika | ||
| Rok emisji, numer motywu | XXXX – Y XXXX – rok; Y – numer motywu pionowy, po prawej stronie flagi UE lub innej**** | XXXX XXXX – rok poziomy, prawy górny róg |
| Galeria | wizerunki światowe o euro souvenir wizerunki krajowe 0 euro souvenir wizerunku brytyjskiej odmiany 0 Zero Pound | wizerunki światowe 0 memoeuro wizerunki krajowe o memoeuro 1 |
| Inne | Od 29.01.2023 r. emisja w postaci tokenów NFT | możliwość korzystania z AR |
* W 2021 r., w wyniku aktualnej sytuacji pandemicznej, aby pomóc miejscom kulturalnym i turystycznym dotkniętym kryzysem, przez ograniczony czas będzie można zamówić tylko 3000 sztuk
** W 2020 r. zaplanowano emisję (od marca) 1 000 000 walorów w wersji Anniversary Edition, co zazwyczaj wystarczało na półroczną produkcję. W związku z sytuacją pandemiczną, która przełożyła się na spadek turystyki zwłaszcza w krajach takich jak Francja, Niemcy, Hiszpania i Portugalia, przygotowane zapasy papieru rocznicowego nie zostały wykorzystane. Została podjęta decyzja, że papier ten zostanie użyty do produkcji walorów w 2021 r. (w stosunku 80% zwykłego nakładu i 20% rocznicowego) do wyczerpania zapasów. Walory w tej wersji są również produkowane w 2022
*** Wersja Gold Edition w nakładzie 200 sztuk. Złocenie wykonane indywidualnym stemplem dla każdej emisji. Dostępne tylko w zestawie Etui podwójne Gold Edition
**** Grafika flagi UE jest symulowana. W rzeczywistości na niebieskim tle nie ma gwiazd tylko napis.
Inną flagą, jaka występuje na walorach, jest flaga Szwajcarii i Wielkiej Brytanii (od 2021 r.). Obok flagi rok i numer motywu.
***** w listopadzie 2021 r. cena została jednorazowo obniżona przy wspólnej emisji czterech krajów (do 15 złotych, ok 3 euro – będącą regularną ceną poza Polską). W grudniu 2021 r. emisja Totalizator Sportowy sprzedawana była w cenie 30 złotych. Od stycznia 2022 r. cena sprzedaży jest podawana każdorazowo przy emisji. Na chwilę obecną pamiątki sprzedawane są po 30 lub 20 złotych
1 prawdopodobnie na początku 2021 r. zmienił się oficjalny przedstawiciel na Polskę. Gdy tylko upublicznione zostaną oficjalne informacje wpis zostanie zaktualizowany. Ponadto w 18 lutego 2022 r. (?) zmianie uległ zmianie. Zastosowano lepszej jakości papier banknotowy – 100% bawełniany, nowe nowe zabezpieczenia – hologram, znak wodny, Intaglio (druk liniowy), pasek zabezpieczający, mikroteksty i nowe elementy UV. Brakujące informacje zostaną uzupełnione w późniejszym czasie
Porównanie wizerunków walorów 0 euro pierwszej emisji dla Polski.
Po lewej walor 0 euro souvenir (Warszawa, 2019 r.; Seria 3 / wzór 2017 (C))
Po prawej walor 0 memoeuro (Zakopane, 2020 r,)
Nowa wersja graficzna memoeuro z 2022 r.
Nowa wersja graficzna waloru 0 euro souvenir od 2020 r.
Po lewej walor Seria 3 / wzór 2017 (C); po prawej Seria 4 / wzór 2020 (D)
Opis wzorów i serii w trzeciej części przewodnika, w tym wersji brytyjskiej
Porównanie i szczegóły techniczne:
Po lewej dla euro souvenir
(grafika – opracowanie własne na podstawie materiałów źródłowych euro-souvenir.pl oraz euro-souvenirscheine.de, na przykładzie Serii 4 / wzór 2020)
Po prawej dla memoeuro
(grafika – opracowanie własne na podstawie materiałów źródłowych memoeuro.eu)
Opracowania własne – tłumaczenia oryginalnych grafik – można wykorzystać na stronach www pod warunkiem podania aktywnego linku do strony news.notafilia.pl
Druki promocyjne
Lista artykułów powiązanych z tematem banknotów, zabezpieczeń i innych w serwisie Pieniądze świata
Źródło: EuroSouvenirPolska; Euro-Souvenirscheine; Banknoty Pamiątkowe Sp. z o.o; MEMOEURO (pl); MEMOEURO (de)