Przewodnik: 0 euro
Ostatnimi laty dużym zainteresowaniem, również w Polsce, cieszą się druki pamiątkowe, produkty numizmatyczne nazywane – walorami pamiątkowymi. Ich celem jest promocja m.in.: muzeów, zabytków, szeroko rozumianych atrakcji turystycznych, przyrodniczych, znanych postaci, wydarzeń, zarówno historycznych jak i współczesnych – tematyka jest w zasadzie niegraniczona. Każdy kto dysponuje odpowiednimi funduszami i pomysłem, może zlecić ich produkcję. Produkcją tych pamiątek zajmują się głównie firmy prywatne, w kooperacji z drukarniami banknotów. Ale nie tylko. Również banki centralne wypuszczają tego typu walory, chociażby ostatnia emisja Narodowego Banku Ukrainy – Łeonid Kadeniuk – pierwszy kosmonauta niepodległej Ukrainy. Opis początków, idei jaka przyświecała pomysłodawcom, znajdziecie Państwo w opisach na stronie projektów – o historii euro souvenir i o historii memoeuro.
Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że druki te (bez względu czy produkowane przez prywatne firmy czy emitowane przez banki) nie są pieniędzmi i tym samym, banknotami. Nie posiadają wartości nabywczej – nie są prawnymi środkami płatniczymi. Posiadają wartość tylko i wyłącznie kolekcjonerską. Określenie – banknot pamiątkowy – jest powszechnym użyciu, zarówno w ofertach sklepów numizmatycznych, serwisów aukcyjnych, artykułach, witrynach WWW. Na części grafik w niniejszym wpisie widnieje określenie „banknot”. Zostanie to skorygowane w późniejszym czasie
Przewodnik: 0 euro
Przewodnik: 0 euro souvenir – ewolucja wyglądu
Przewodnik: 0 euro souvenir – serie i numery
Emisje 0 euro opisane na blogu
Na polskim rynku spotyka się głównie dwa rodzaje walorów pamiątkowych:
0 euro souvenir oraz 0 memoeuro
Dane mogą ulec zmianie: aktualny stan informacji: sierpień 2025 r.
| Producent Używane nazwy | EuroSchein-Souvenir GmbH EuroSchein-Souvenir | Automaten Winkels GmbH & CO. KG Euroscope |
| Polska strona | tak | tak 1 |
| Nominał | 0 | 0 |
| Nazwa waloru | euro souvenir | memoeuro; memoeuroscope |
| spotykane różne wariacje zapisu | spotykane różne wariacje zapisu | |
| Nakład | minimum 5 000 sztuk* (maksymalnie 10 000) | maksimum 5 000 sztuk |
| W 2020 r. z okazji 5-lecia działalności walory emitowane są dwóch wersjach**: – 20% nakładu w wersji Anniversary Edition (nadruk) – 80% nakładu w wersji zwykłej (bez nadruku) Od 2021 r. polska edycja w wersji Gold Edition*** W 2025 r. wydawana wersja z nadrukiem z okazji 10-lecia projektu | ||
| Nakład zamknięty – brak możliwości dodruku | ||
| Podłoże | papier banknotowy, bawełniany, wykorzystywany do druku euro Wyemitowano również walory na podłożu polimerowym | papier banknotowy, bawełniany, wykorzystywany do druku euro |
| Drukarnia | Oberthur Fiduciaire – Francja | Royal Joh. Enschedé – Holandia |
| Cena sprzedaży | 20 złotych – stała od 2022 r. – zmienna***** | powyżej 20 złotych – różna 1 od 04.2021 – stała: 20 zł |
| pojedyncze walory zestawy, foldery w różnej formie | pojedyncze walory zestawy, foldery w różnej formie | |
| Wymiary | 135 x 74 mm | 140 x 77 mm |
| Przednia strona | personalizowana | personalizowana |
| Tylna strona | wspólna dla wszystkich emisji | wspólna dla wszystkich emisji lub personalizowana |
| Znak wodny | tak | nie; symulowany – grawiura Beethovena |
| Zabezpieczenia | różne, także te stosowane w banknotach | różne, podobne do stosowanych w banknotach |
| Seria i numer | tak; jeden w postaci: | tak; dwa w postaci: |
| XEMM123456 X – kod kraju E – kod drukarni; lub druga kodu kraju dla państw spoza strefy euro MM – kod emitenta lub miejsca 123456 – numer seryjny, sześć cyfr | – spersonalizowany EAAA001/1 E – kod drukarni AAA – seria 001 – kod klienta /1 – numer motywu – numer seryjny 123456 – sześć cyfr | |
| XEMM123456 – strefa euro oznacza Niemcy i drukarnię Oberthur Fiduciaire PLMM123456 – poza strefą euro oznacza Polskę Szczegółowe informacje w 2 części przewodnika | ||
| Rok emisji, numer motywu | XXXX – Y XXXX – rok; Y – numer motywu pionowy, po prawej stronie flagi UE lub innej**** | XXXX XXXX – rok poziomy, prawy górny róg |
| Galeria | wizerunki światowe o euro souvenir wizerunki krajowe 0 euro souvenir wizerunku brytyjskiej odmiany 0 Zero Pound | wizerunki światowe 0 memoeuro wizerunki krajowe o memoeuro 1 |
| Inne | Od 29.01.2023 r. emisja w postaci tokenów NFT | możliwość korzystania z AR |
* W 2021 r., w wyniku aktualnej sytuacji pandemicznej, aby pomóc miejscom kulturalnym i turystycznym dotkniętym kryzysem, przez ograniczony czas będzie można zamówić tylko 3000 sztuk
** W 2020 r. zaplanowano emisję (od marca) 1 000 000 walorów w wersji Anniversary Edition, co zazwyczaj wystarczało na półroczną produkcję. W związku z sytuacją pandemiczną, która przełożyła się na spadek turystyki zwłaszcza w krajach takich jak Francja, Niemcy, Hiszpania i Portugalia, przygotowane zapasy papieru rocznicowego nie zostały wykorzystane. Została podjęta decyzja, że papier ten zostanie użyty do produkcji walorów w 2021 r. (w stosunku 80% zwykłego nakładu i 20% rocznicowego) do wyczerpania zapasów. Walory w tej wersji są również produkowane w 2022
*** Wersja Gold Edition w nakładzie 200 sztuk. Złocenie wykonane indywidualnym stemplem dla każdej emisji. Dostępne tylko w zestawie Etui podwójne Gold Edition
**** Grafika flagi UE jest symulowana. W rzeczywistości na niebieskim tle nie ma gwiazd tylko napis.
Inną flagą, jaka występuje na walorach, jest flaga Szwajcarii i Wielkiej Brytanii (od 2021 r.). Obok flagi rok i numer motywu.
***** w listopadzie 2021 r. cena została jednorazowo obniżona przy wspólnej emisji czterech krajów (do 15 złotych, ok 3 euro – będącą regularną ceną poza Polską). W grudniu 2021 r. emisja Totalizator Sportowy sprzedawana była w cenie 30 złotych. Od stycznia 2022 r. cena sprzedaży jest podawana każdorazowo przy emisji. Na chwilę obecną pamiątki sprzedawane są po 30 lub 20 złotych
1 prawdopodobnie na początku 2021 r. zmienił się oficjalny przedstawiciel na Polskę. Gdy tylko upublicznione zostaną oficjalne informacje wpis zostanie zaktualizowany. Ponadto 18 lutego 2022 r. (?) projekt uległ zmianie. Zastosowano lepszej jakości papier banknotowy – 100% bawełniany, nowe nowe zabezpieczenia – hologram, znak wodny, intaglio (druk wklęsły), pasek zabezpieczający, mikroteksty i nowe elementy UV
Porównanie wizerunków walorów 0 euro pierwszej emisji dla Polski.
Po lewej walor 0 euro souvenir (Warszawa, 2019 r.; Seria 3 / wzór 2017 (C))
Po prawej walor 0 memoeuro (Zakopane, 2020 r,)
Nowa wersja graficzna memoeuro z 2022 r.
Nowa wersja graficzna waloru 0 euro souvenir od 2020 r.
Po lewej walor Seria 3 / wzór 2017 (C); po prawej Seria 4 / wzór 2020 (D)
Opis wzorów i serii w trzeciej części przewodnika, w tym wersji brytyjskiej
Porównanie i szczegóły techniczne:
Po lewej dla euro souvenir
(grafika – opracowanie własne na podstawie materiałów źródłowych euro-souvenir.pl oraz euro-souvenirscheine.de, na przykładzie Serii 4 / wzór 2020)
Po prawej dla memoeuro
(grafika – opracowanie własne na podstawie materiałów źródłowych memoeuro.eu)
Opracowania własne – tłumaczenia oryginalnych grafik – można wykorzystać na stronach www pod warunkiem podania aktywnego linku do strony news.notafilia.pl
Druki promocyjne
Lista artykułów powiązanych z tematem banknotów, zabezpieczeń i innych w serwisie Pieniądze świata
Źródło: EuroSouvenirPolska; Euro-Souvenirscheine; Banknoty Pamiątkowe Sp. z o.o; MEMOEURO (pl); MEMOEURO (de)