Karol III – nowy monarcha na monetach i banknotach

8 września 2022 r., w wieku 96 lat odeszła królowa Elżbieta II. Była najdłużej panującym monarchą Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (od 2015), najdłużej żyjącą głową państwa na świecie (od 2016) oraz drugim najdłużej panującym monarchą na świecie (od 12 czerwca 2022), Jej 70-letnie panowanie pozostawiło trwały i bogaty ślad w świecie monet, banknotów oraz znaczków pocztowych. Jej pierwszy wizerunek na banknotach, wtedy była ośmioletnią księżniczką, pojawił się na dolarach kanadyjskich. Po śmierci jej ojca, króla Jerzego VI, na banknotach i monetach imperium brytyjskiego zajęła jego miejsce. Teraz miejsce zajmie jej syn, król Karol III

Bank of England

W państwach będącymi monarchiami zazwyczaj na znakach pieniężnych umieszczany jest portret aktualnie panującego władcy, Po zmianie na tronie, w wyniku śmierci lub abdykacji, emitowane są nowe banknoty i bite nowe monety oraz drukowane nowe znaczki pocztowe. Tak też będzie w Wielkiej Brytanii, terytoriach zależnych, dependencjach oraz państwach należących do Wspólnoty Narodów, które zamieszczają portret panującego władcy.

Wizerunek Karola III pojawi się na nich nie wcześniej niż po oficjalnej koronacji i nie od razu. Z ekonomicznego punktu widzenia jest to pozbawione sensu. Również logistycznie byłoby to szalenie skomplikowane przedsięwzięcie. Oczywiście, nie mamy wglądu do ściśle tajnych instrukcji przygotowanych na taki scenariusz. Być może nowe wzory są już opracowane.

Nowe monety i banknoty pojawią się dopiero po wyczerpaniu przygotowanych zapasów gotówki, co może zająć długie lata. O tym jak jest to ważne świadczy opublikowany już 9 września komunikat Banku Rezerwy Nowej Zelandii. Bank centralny informuje w nim, że aktualnie znajdujące się w obiegu banknoty o nominale 20 dolarów nowozelandzkich i monety z porterem Elżbiety II, pozostają prawnymi środkami płatniczymi do czasu wyczerpania przygotowanych zapasów. Podobny komunikat opublikował również Bank Rezerwy Australii. Niektóre kraje mogą też zrezygnować z umieszczania wizerunków Karola III. 

O ile w przypadku banknotów Jerzy III może zostać przedstawiony w dowolnym profilu i stylu, tak na monetach będzie przedstawiony według pewnych podstawowych i niezmiennych zasad – profil następcy tronu zwrócony jest przeciwną stronę niż jego poprzednika. Elżbieta II była zwrócona w prawą stronę, tak więc profil Karola III będzie zwrócony w lewą stronę. Drugą powszechnie stosowaną zasadą jest umieszczanie legendy. W przypadku Elżbiety II była to fraza Elizabeth II z łacińskim tytułem Dei Gratia Regina, który przybierał formę pełną lub skrótową, np.: D·G·REGINA lub D·G·REG, oznaczającym z łaski Bożej, królowa, z dopiskiem F:D: lub F D lub Fid Def, będącym skrótem łacińskiego fidei defensorobrońca wiary (używane do dziś, głównie Wielka Brytania i Kanada). W innych krajach (np. Nowa Zelandia, Gibraltar) była to fraza Elizabeth II Quinn of (nazwa państwa); Quinn Elizabeth the Second (np. Antigua i Barbuda, Cypr). Spotyka się także samo Elizabeth II lub Quinn Elizabeth II. Jakie inskrypcje zostaną przypisane nowemu władcy dowiemy się za dopiero za jakiś czas.

Odejście Elżbiety II zakończyło szalenie interesującą i bogatą epokę w historii walut świata. Równocześnie rozpoczyna się interesujący proces zmian, który będziemy mogli śledzić na żywo.

Czytelników zainteresowanych tematyką monet i banknotów za czasów panowania Elżbiety II odsyłam do wpisu Elżbieta II – królowa na monetach i banknotach

portret Elżbiety II użyty na banknocie 5 dolarów australijskich, 2016
Reserve Bank of Australia

Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl

Źródło: materiały graficzne i informacje, na podstawie których powstał tekst, pochodzą z ogólnodostępnych stron banków centralnych, emitentów, encyklopedii i repozytoriów. Linki do nich zawarte są w tekście.