Kryptoznaczek, czyli co?

Poczta Polska (PP) wystartowała w październiku 2022 r. z projektem emisji pierwszego w Polsce kryptoznaczka Polska w kosmosie. Projekt zakładał emisję czterech tradycyjnych znaczków z tokenem NFT (Kategoria 1-4) oraz tokena NFT (Kategoria 5). Walory trafiły do sprzedaży 7 lutego 2023 r. i są dostępne do kupienia na stronie projektu, w internetowym sklepie filatelistycznym PP oraz wybranych placówkach pocztowych. Token NFT (Kategoria 5) jest dostępny do kupienia tylko na stronie projektu.

Świat krypto, jak każda dziedzina ludzkiej działalności, posługuje się specyficznym językiem. Początkującemu kryptokolekcjonerowi, kryptofilateliście, może to sprawić pewien kłopot. Bo jak np. odróżnić kryptoznaczek (KZ) sensu stricto od tokena NFT?

Kryptoznaczek Poczty Polskiej jest unikalny w skali światowej. Jest najbardziej zbliżony do ideału – znaczek cyfrowy (każdej Kategorii) jest wierną kopią znaczka papierowego. Token NFT (cyfrowa kopia) z unikalnym numerem identyfikacyjnym (ID) jest dostarczany w postaci papierowego portfela wraz ze znaczkiem fizycznym. Drugą unikalną cechą polskiego KZ jest to, że znaczek fizyczny drukowany jest na papierze wykorzystywanym do druku znaczków pocztowych, posiada zabezpieczenia w postaci druku UV, a tylna strona pokryta jest klejem. Inni wydawcy (zagraniczne urzędy pocztowe, UP) oferują znaczek fizyczny w postaci naklejki. W przypadku polskiego KZ otrzymujemy kompletny zestaw łączący tradycyjną i nowoczesną, cyfrową filatelistykę. Poczta Polska zdecydowała się wdrożenie i administrowanie autorskiego rozwiązania, opartego o przyjęte wzorcowe i standardy kryptograficzne. Przykładem takiego kompleksowego podejścia jest udostępnienie filatelistom kryptoklaserów, gdzie można eksponować polskie i zagraniczne cyfrowe walory. Niewątpliwym plusem jest także wybór sieci Polygon, która oferuje bardzo niskie koszty opłat transakcyjnych.

Drugim takim przykładem, zbliżonym do „wzorcowego” KZ, jest kryptoznaczek Poczty Szwajcarskiej (Swiss Post). Od polskiego odróżnia go brak unikalnego ID wersji cyfrowej oraz to, że znaczek fizyczny jest w postaci naklejki.

Odmienny sposób tworzenia kryptoznaczków zastosowały inne kraje, jak np. Chorwacja, Austria czy Portugalia. Niektóre z nich obecnie modyfikują zasady działania od strony technicznej. Główną cechą odróżniającą zagraniczne walory od polskich KZ jest np. brak papierowego portfela lub sposobu tworzenia (mintowania) i przekazywania tokena, Żeby nie zaciemniać i komplikować głównego tematu, aspekt techniczny zostanie poruszony przy innej okazji. Wystarczy zasygnalizować, że różnice te spowodowane są korzystaniem przez inne UP z rozwiązań firm trzecich oraz wysokim kosztami korzystania z sieci (Ethereum), na których są oparte wybrane rozwiązania. Niektóre kryptoznaczki (Gibraltar, Liechtenstein) oparte są o niszowe sieci, przez co nie można ich wyświetlić w serwisach typu OpenSea czy Kryptoklaser PP, Wynika to z braku wsparcia dla tych sieci i pozostaje jedynie korzystanie z ich rozwiązań do prezentacji walorów. Dlatego przed decyzją o zakupie KZ warto poświęcić czas i zapoznać się ze specyfikacją techniczną dla uniknięcia wysokich kosztów opłat czy braku swobody dysponowania swoimi zbiorami.

Token NFT – niewymienialny token, non-fungible token (NFT) – jest to unikalny zapis informacji w sieci blockchain, przypisany do konkretnego właściciela. Mówiąc obrazowo, są to dane różnego typu, jak np. kod (np. gra), grafika (np. dzieło sztuki), multimedia (np. albumu muzyczny), które należą tylko do nas, Nie można go skopiować i przekazać komuś innemu, nie można go powielić i trzymać w różnych miejscach – istnieje tylko jedna kopia zapisana w sieci blockhain, Na dobrą sprawę, tokenem NFT może być wszystko (oczywiście, to co może istnieć i istnieje w wersji cyfrowej).

Jak to wygląda w praktyce? Poniżej z lewej strony wizerunek tokena NFT (Kategoria 5) kolekcji KZ Polska w kosmosie. Obok token NFT Poczty Polskiej wydany z okazji walentynek. Jako ciekawostkę należy wspomnieć, że token NFT Polska w kosmosie został zaprojektowany przez sztuczną inteligencję (AI). Walentynkę zaprojektował pan Roch Stefaniak, który jest autorem grafik pierwszych polskich krypoznaczków, jak i znaczków tradycyjnych PP

Kryptoznaczek – tradycyjny znaczek pocztowy z tokenem NFT. W polskim KZ token NFT jest wiernym, cyfrowym odwzorowaniem fizycznego znaczka pocztowego. Kryptoznaczek posiada pewną cechę dualności. Tradycyjny znaczek – wydrukowany na podłożu papierowym lub polimerowym, posiadającym nominał, wydany przez oficjalny urząd pocztowy – może stanowić osobny element kolekcji, można go użyć do wysłania korespondencji, sprzedać czy wymienić z innym kolekcjonerem. Token NFT możemy sprzedać innej osobie, wymienić z innym kolekcjonerem – razem z papierowym lub osobno.

Jak to wygląda w praktyce. Przyjrzyjmy się polskiemu kryptoznaczkowi. Jest to papierowy bloczek, na którym znajduje się tradycyjny znaczek (lewa strona) i jego cyfrowa wersja w postaci papierowego portfela – informacji, które pozwalają na import tokenta NFT do cyfrowego portfela. Należy BEZWGLLĘDNIE PAMIĘTAĆ I PRZESTRZEGAĆ ZASADY, że informacje poufne – klucz prywatny, fraza mnemonic nie może być ujawniana osobom trzecim, nawet po zaimportowaniu tokena z portfela papierowego do cyfrowego!

Dzięki zaimportowaniu do cyfrowego portfela możemy wyświetlić go np. w kryptoklaserze. Przykład tokena NFT po zaimportowaniu do cyfrowego portfela i udostępnionego w kryptoklaserze

Przykład odmiennego rozwiązania, popularnego w innych krajach. Kryptoznaczek wydany przez Pocztę Holenderską (Koninklijke PostNL) przybrał formę „karty kredytowej”. Na przedniej stronie znajduje się znaczek w postaci naklejki, na tylnej stronie znajdują się informację pozwalające na wygenerowanie/zaimportowanie wersji cyfrowej. Informacje poufne są ukryte pod naklejką lub zdrapką

Gdzie robić zakupy, szukać informacji i pomocy?

Początkujący kryptokolekcjonerzy powinni robić zakupy TYLKO I WYŁĄCZNIE W OFICJALNYM SKLEPIE, Niestety, na popularnych serwisach oferujących możliwość zakupu (np. Opensea) bardzo często zdarzają się oferty, które są oszustwem – oferują podrobione walory, podszywając się jednocześnie pod oficjalnego sprzedawcę/wydawcę. Zakupy w takich serwisach wymagają od kupującego wiedzy i umiejętności weryfikacji oferowanych walorów. Ponadto walory oferowane poza oficjalnymi kanałami i serwisach sprzedażowych są droższe niż w oficjalnym sklepie.

Oficjalna strona Kryptoznaczka:
https://nft.poczta-polska.pl/

FAQ na stronie Kryptoznaczka:
https://nft.poczta-polska.pl/faq

Oficjalna kolekcja Kryptoznaczka na Opensea:
https://opensea.io/collection/polish-crypto-stamp-official

Oficjalna kolekcja Talarów na Opensea:
https://opensea.io/collection/polish-philatelic-thalers-official

Zaproszenie do społeczności na discordzie:
https://discord.com/invite/YWpAGBwhqa

Newsletter:
https://nft.poczta-polska.pl/collection#subscribe

Film edukacyjno-informacyjny o Polskim Kryptoznaczku:
https://www.youtube.com/watch?v=vqOp-7LvAvM

Oficjalny profil Filatelistyki Poczty Polskiej i Polskiego Kryptoznaczka na Twitterze:
https://twitter.com/filatelistyka

Oficjalny profil Filatelistyki na Facebooku:
https://www.facebook.com/FilatelistykaMojeHobby

Na zakończenie pragnę serdecznie podziękować panu Dariuszowi Tyszce, odpowiedzialnemu za stronę techniczną projektu, za udzielone informacje i weryfikację tekstu pod względem merytorycznym oraz społeczności polskiego kryptoznaczka

Dozwolone użycie informacji i materiałów pod warunkiem wskazania wpisu lub news.notafilia.pl

Źródło: Polski Kryptoznaczek na Twitterze, Polski Kryptoznaczek (poczta-polska.pl),