Litwa – moneta kolekcjonerska

29 września 2025 r. Bank Litwy (Lietuvos bankas) wyemituje monetę kolekcjonerską 150. rocznica urodzin Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa

Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, pol. Mikołaj Konstanty Czurlanis (1875-1911) – litewski kompozytor, malarz i grafik, najwybitniejsza postać kultury litewskiej przełomu XIX i XX wieku. Jego dorobek artystyczny, który powstał w przeciągu zaledwie dekady, wywarł ogromny wpływ na sztukę i kulturę Litwy, gdzie uznawany jest za narodowego wieszcza. Czołowy przedstawiciel środkowoeuropejskiego symbolizmu, uznawany również za jednego z prekursorów abstrakcjonizmu i surrealizmu. Był równie nowatorskim kompozytorem, co malarzem. Starał się przy tym dokonać syntezy malarstwa i muzyki: nadawał obrazom tytuły muzyczne (hymny, sonaty, symfonie, fugi), przenosił muzyczne struktury na płótno, szukał wizualnych odpowiedników dla muzycznych form, jak polifonia, kontrapunkt czy tempo. Twierdził, że: „Nie ma granic pomiędzy sztukami. Muzyka łączy poezję i malarstwo, ma swoją architektonikę. Malarstwo może posiadać takąż architektonikę jak muzyka i w farbach wyrażać dźwięki”. W czasie swojego krótkiego życia skomponował ok. 400 utworów muzycznych i namalował ok. 300 obrazów. Poza tym pisał też wiersze i poematy prozą.

Urodził się w miasteczku Stare Orany, położonym w południowo-wschodniej części Litwy przy trasie kolejowej z Warszawy do Wilna i Petersburga. Był najstarszym z dziewięciorga dzieci organisty kościelnego Konstantinasa Čiurlionisa i Adelė Radmanaitė (Radmann), pochodzącej z ewangelickiej rodziny o korzeniach bawarskich. Jak większość aspirujących społecznie Litwinów w owych czasach, rodzina Čiurlionisów posługiwała się na co dzień językiem polskim. Przez całe swoje życie prowadził dzienniki w języku polskim, całokształt jego twórczości literackiej stworzony został w języku polskim, jak i większość jego listów.

Po rewolucji 1905 roku zaczął identyfikować się jako Litwin. Mikalojus rozpoczął naukę języka litewskiego dopiero pod wpływem spotkania z narzeczoną w 1907 r. Inną motywacją do nauki litewskiego mogły być również jego osobiste urazy, gdy w Polsce nie chciano wykonać na koncercie jego symfonii W lesie (Miške), dedykowanej Eugeniuszowi Morawskiemu-Dąbrowie, tylko dlatego, że jej autor nie był Polakiem

Nazwa: Mikalojaus Konstantino Čiurlionio 150-osioms gimimo metinėms
Nominał: 50 euro
Metal/stop: Au 999
Masa: 7,78 g – 1/4 oz – ćwierć uncji trojańskiej
Średnica: 22,30 mm
Stempel/jakość: stempel lustrzany – proof
Rant: gładki
Mennica: Lietuvos monetų kalykloje – Mennica Litewska
Nakład: 3 000 sztuk
Data emisji: 29 września 2025 r.
Data sprzedaży: 22 września 2025 r.
Cena emisyjna/sprzedaży: 1 100 euro

plan emisji

Projekt: Vytautas Narutis

Awers:
– fragment jednego z najsłynniejszych obrazów Čiurlionisa, Rex (Król) z 1909 r., inspirowany twórczością Camille’a Flammariona, Biblią, mitologią praindoeuropejską oraz życiowych doświadczeń autora
– wzdłuż krawędzi na dole rok emisji, nazwa państwa, nominał i symbol jednostki: 2025 LIETUVA 50 €
– przy krawędzi z lewej strony znak mennicy
– przy krawędzi z prawej strony znak autora

Rewers:
– przedstawienie muzycznego obrazu Fuga z 1908 r.
– u góry faksymile Čiurlionisa
– na dole liczba, nawiązująca do rocznicy: 150

Dowiedz się więcej o:
monetach obiegowych, kolekcjonerskich i okolicznościowych euro

Monety kolekcjonerskie euro są prawnym środkiem płatniczym, tylko i wyłącznie, na terenie kraju emitenta – w tym przypadku Litwy

Warunki użycia informacji i materiałów

Źródło: Bank Litwy